Kəngərli (Tərtər)

Tərtər rayonunda kənd

KəngərliAzərbaycan Respublikasının Tərtər rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.

Kəngərli
40°25′18″ şm. e. 46°57′44″ ş. u.HGYO
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Saat qurşağı
Xəritəni göstər/gizlə
Kəngərli xəritədə
Kəngərli
Kəngərli

Tərtər rayonunun Qaradağlı inzibati ərazi vahidində kənd. Qarabağ düzündədir. Oykonimlər peçeneqlərin tərkib hissəsi olan qədim türk mənşəli kəngərli tayfasının adı ilə bağlıdır. Mənbələrə görə, eramızın əvvəllərində Hündürlüyüların tərkibində Cənubi Qafqaz ərazisinə gəlmiş kəngərlər Azərbaycan ərazisində əsasən iki zonada — Naxçıvanda və Azərbaycanın qərbində məskunlaşmışlar. V əsrə aid mənbədə kəngərlərin Ermənistan-Albaniya sərhədində, Albaniyanın q. sərhədində və indiki Qukasyan (Ermənistan) ərazisində yaşamaları göstərilir. Kəngərlər Ermənistan ərazisindəki Kəngər dağları (hazırda Qukasyan rayonu ərazisində Kəngərdağ adlı dağ var) ətrafından Kür vadisinə — Kəngər əyalətinə gəlmişlər. VII əsr erməni mənbəyinə əsasən, İberiyada (güman ki, Albaniyanın Gürcüstanla sərhədində) Kəngər əyaləti olmuşdur. Erkən orta əsrlərdə həmin zonada yaşayan qazaxların tayfa birliyinə kəngərli tirəsi də daxil idi. Kəngərlərin başqa hissəsi isə hələ qədimdən Naxçıvan bölgəsində yaşamışdır. Erkən orta əsr erməni mənbələrində Ararat vilayətində Kəngər mahalı haqqında məlumat verilir. Kəngərlər orta əsrlərdə Naxçıvanda daha cox müstəqilliklərini və etnik mənsubiyyətlərini saxlamışdılar. Kəngərlilərin müxtəlif ərazilərdə məskunlaşması məlumdur. XVIII əsrdə Qarabağ xanı Pənahəli xan Cavanşir (1747–60) Naxcıvandan kəngərlilərin bir hissəsini Qarabağa köçürmüşdü. Buradan isə onların bir hissəsini Quba xanı Fətəli xan (1758–89) Quba xanlığına aparmışdı.[1].

İstinadlar

redaktə
  1. "Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti". İki cilddə. I cild. Bakı, "Şərq-Qərb", 2007.