Kərpicvari qarğa soğanı

Kərpicvari qarğa soğanı - (lat. Gladiolus imbricatus L.) Süsənkimilər – (İridaceae Juss.) fəsiləsinə aid bitki növü. ^[1]

IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Nəsli kəsilməyə həssas olanlar” kateqoriyasına aiddir –VU A2c. Azərbaycanın nadir növüdür.^[2]

Qısa morfoloji təsviri

Çoxillik, düz gövdəli (hündürlüyü 50 sm), yaşıl bitkidir. Yarpaqlar xətvari, 5-5,5 mm enindədir. Çiçəkyanlığı 2-2,5 sm uzunluğunda, tünd-bənövşəyi rənglidir.Tərəfləri küt, tərs – oval, yuxarı və aşağı tərəfi eyni uzunluqdadır. Erkəkcik sapı tozcuqdan bir qədər uzun, ağızcıq tərs – neştərşəkillidir ^[3]

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

Çiçəkləmə may, meyvə əmələ gətirmə iyul aylarına təsadüf edir. Soğanaqla və toxumla çoxalır. Dekorativ bitkidir ^[3]^[4]

Yayılması

Böyük Qafqazın Quba hissəsi və şərqi ^[3]^[4]^[5].

Sayı və tendensiyası

Populyasiyalarında azalma (30%) tendensiyası müşahidə olunur .

Məhdudlaşdırıcı amillər

Antropogen və zoogen amillər ^[4]. Əhali tərəfindən intensiv yığılması, otarılma və tapdalanma nəticəsində yayılma sahəsi məhdudlaşır.

Mühafizə tədbirləri

Xüsusi mühafizə tədbirləri görülməyib. Yeni yayılma ərazilərinin axtarılması, yasaqlıqların salınması vacibdir.

Sinonimləri

Gladiolus apterus Klokov.

İstinadlar

↑ Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı. Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri, II nəşr, Bakı-2013
↑ http://redbook.az/?options=project&id=K%C9%99rpicvari%20qar%C4%9Fa%20so%C4%9Fan%C4%B1^{[ölü keçid]}
↑ ¹ ² ³ 1. Флора Азербайджана, 1952
↑ ¹ ² ³ 2. İbadlı O.V. 2004
↑ 3. Конспект флоры Кавказа, 2006

[1] Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı. Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri, II nəşr, Bakı-2013

[2] ttp://redbook.az/?options=project&id=K%C9%99rpicvari%20qar%C4%9Fa%20so%C4%9Fan%C4%B1^{[ölü keçid]}

[:0-3] ¹ ² ³ 1. Флора Азербайджана, 1952

[:1-4] ¹ ² ³ 2. İbadlı O.V. 2004

[5] 3. Конспект флоры Кавказа, 2006

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]