Kalium hidrosulfat

Kalium hidrosulfat (KHSO₄)- qələvi metalı kaliumun və sulfat turşusunun turş duzudır.

Kalium hidrosulfat
Fayl:File:Potassium bisulfate.png
Ümumi
Kimyəvi formulu	HKO₄S
Molyar kütlə	136,17 q/mol
Fiziki xassələri
Sıxlıq	2,24-2,61;2,322 q/sm³
Termik xüsusiyyətlər
Ərimə nöqtəsi	210; 218,6; 222 °S
Təsnifatı
CAS-da qeyd. nöm.	7646-93-7
PubChem	516920, 18674734
RTECS	TS7200000
BMT nömrəsi	2509
ChemSpider	56396

Fiziki xassələri

Kalium hidrosulfat –rombik sinqoniyanın kristallarıdı. Suda yaxşı, aseton və etanolda həll olunmur.

Alınması

1. Sulfat turşusunun kalium hidroksidə təsiri nəticəsində:

${\mathsf {KOH+H_{2}SO_{4}\ {\xrightarrow {\ }}\ KHSO_{4}+H_{2}O}}$

2. Kalium sulfatın sulfat turşusununa təsiri nəticəsində:

${\mathsf {K_{2}SO_{4}+H_{2}SO_{4}\ {\xrightarrow {\ }}\ 2\ KHSO_{4}}}$

3. Qatı sulfat turşusu ilə susuz kalium xloridin qaynadılması nəticəsində:

${\mathsf {KCl+H_{2}SO_{4}\ \xrightarrow {\ } \ KHSO_{4}+HCl\uparrow }}$

Kimyəvi xassələri

1. Kalium hidrosulfatın sulu məhlulları, anionun dissosiyasiyası səbəbindən turşu reaksiyasına malikdir:

${\mathsf {HSO_{4}^{-}\ \rightleftarrows \ SO_{4}^{2-}+H^{+}}}$

2. Kalium hidrosulfat qızdırıldıqda parçalanır:

${\mathsf {2\ KHSO_{4}\ {\xrightarrow {240^{o}C}}\ K_{2}SO_{4}+H_{2}SO_{4}}}$

${\mathsf {2\ KHSO_{4}\ {\xrightarrow {320^{o}C}}\ K_{2}S_{2}O_{7}+H_{2}O}}$

3. Qələvilərlə reaksiya zamanı orta duzlar alınır:

${\mathsf {KHSO_{4}+KOH\ {\xrightarrow {\ }}\ K_{2}SO_{4}+H_{2}O}}$

4. Əridildikdə bəzi duzlarla reaksiya daxil olur:

${\mathsf {KHSO_{4}+KCl\ {\xrightarrow {500^{o}C}}\ K_{2}SO_{4}+HCl}}$

${\mathsf {2\ KHSO_{4}+TiO_{2}\ {\xrightarrow {300^{o}C}}\ TiOSO_{4}+K_{2}SO_{4}+H_{2}O}}$

Tətbiqi

Kalium hidrosulfat boya istehsalında sulfolaşdırıcı maddə kimi istifadə olunur. Analitik kimyada, müəyyən birləşmələrin asanlıqla həll olunan formalara çevrilməsi üçün tətbiq olunur. Qida sənayesində bioloji qatqı (Е515 ) kimi istifadə olunur.

Mənbə

• Справочник химика / Редкол.: Никольский Б.П. и др.. — 3-е изд., испр. — Л.: Химия, 1971. — Т. 2. — 1168 с.
• Лидин Р.А. и др. Химические свойства неорганических веществ: Учеб. пособие для вузов. — 3-е изд., испр. — М.: Химия, 2000. — 480 с