Kaluqa vilayəti

Kaluqa vilayəti (rus. Калужская область) — Rusiya Federasiyasının subyektlərindən biri.

Kaluqa ərazisi Rusiyanın Avropa hissəsinin mərkəzində yerləşdirilmişdir.

XIV əsrdə Kaluqa torpaqlarının hissəsi Moskva hakimiyyəti altında idi. 1796-dan 1929-cu ilə qədər Kaluqa quberniyası Rusiya İmperiyası və RSFSR tərkibində sərbəst inzibati ərazi vahidi idi.

Kaluqa ərazisi 1944-cü ildə yaradılmışdır. Moskvayla həmsərhəddir, Moskva, Tula, Bryansk, Smolensk, Orlov əraziləri.

Sahə — 29 777 км². Əhali — alınların 1 068 410 [1-i]. (2024), əhali sıxlığı 33,94 Adam./км² (2015), şəhər əhalisinin xüsusi çəkisi: 76,2 [5] 2014). Vilayət mərkəzi — Kaluqa şəhəridir, moskva dairəvi avtomobil yolundan [6] 143 kilometrdə yerləşdirilmişdir.

Coğrafiyası

Kaluqa ərazisi Şərq Şərqi-Avropa düzənliyinin mərkəzi hissəsində yerləşdirilmişdir. Regionun ərazisi Orta rus arasındadır (200 m və maksimal qiymət sahənin (ərazinin) cənub-şərqində 275 m-dan yuxarı regionun daxilində orta hündürlüklərlə), Smolensk-Moskva hündürlükləri və Dneprovsko-Desninskoy-u əyalətlə.

Sahənin (ərazinin) çox hissəsi müxtəlif bitki və heyvanlar dünyasıyla düzənliklər, sahələr və meşələr tutur. Ərazi mərkəzi Baryatinsko-Suxiniçski hündürlüyündə yerləşdirilmişdir. Buz düzənliyinin daxilində sahənin (ərazinin) qərb hissəsində Spas-Demenski dağ silsiləsi (cərgəsi) seçilir. Ondan başqa cənub Bryansko-Jızdrinski meşəliyinin tərkibinə daxil olan hündür qumlu düzənlik yerləşdirilmişdir hansının ki, orta hündürlükləri 200 m-a qədər təşkil edir. Sahənin (ərazinin) şimal-qərbində — ozokamovımiylə moren düzənlik təhsillərlə. Şimaldan cənuba Kaluqa sahəsi (ərazisi) çox 53°30' qədər 55°30' 220 kilometrdə şimal eni uzandı, qərbdən şərqə — 220 kilometrdə. Ərazinin sahəsi 29,777 min км² təşkil edir. Sahənin (ərazinin) ərazisi vasitəsilə ən əhəmiyyətli beynəlxalq avtomobillər keçirlər və dəmiryol magistralları: Moskva — Kaluqa — Bryansk — Kiyev — Lvov – Varşava. Kaluqa sahəsi (ərazisi) Bryanskla həmsərhəddir, Smolensk, Moskva, Tula, Orlov sahələri (əraziləri), Moskva (2012-ci ilin 1 iyulundan) şəhəri.

Əhalisi

Rosstatanın məlumatına görə əhalinin sayı alınların 1 010 486 [1-i] təşkil edir. (2015). Əhali sıxlığı — 33,94 Adam./kilometr 2 (2015). Şəhər əhalisi — 76,2 [7] 2014).