Karl Büher (alm. Karl Wilhelm Bücher‎, 16 fevral 1847[2][3]12 noyabr 1930, Leypsiq, Saksoniya[d][4]) — Almaniya iqtisadçısı.

Karl Büher
alm. Karl Bücher
Doğum tarixi 16 fevral 1847(1847-02-16)[2][3]
Vəfat tarixi 12 noyabr 1930(1930-11-12) (83 yaşında)
Vəfat yeri
Elm sahələri iqtisadiyyat[1], statistika[1], sosiologiya[1], pedaqogika[1]
Elmi dərəcəsi
İş yerləri
Təhsili
Üzvlüyü
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

redaktə

Fəaliyyəti

redaktə

Karl Büher - Derpt, Bazel, Karlsruer və Leypsiq Universitetlərinin professoru tərəfindən "Xalq təsərrüfatının meydana gəlməsi" (1893)-cü il) adlı əsərində təklif olunan bəşəriyətin iqtisadi tarixinin dövrləşdirilməsi böyük maraq doğurur. Büher təsərrüfatın inkişaf sxemini irəli sürərək onu üç mərhələyə ayırır: "qapalı və ev təsərrüfatı pilləsi" (xüsusi istehlak üçün istehsal, mübadiləsiz təsərrüfat), "şəhər təsərrüfatı pilləsi" (xarici istehlakçı üçün istehsal və ya bilavasitə mübadilə pilləsi) və "xalq təsərrüfatı pilləsi" (mallar istehlakçıya çatana qədər bir sıra təsərrüfatlardan keçir). Buherin təsərrüfatın inkişaf sxemi onun fikrincə bəşəriyyətin inkişaf səviyyəsini müəyyən edən mübadilə konsepsiyasına əsaslanır.

Büher mübadilə üsulunu iqtisadi inkişafın əsası hesab edirdi. Büherin təsərrüfat tarixinin ümumi sxemindən onun sənayenin inkişafının forma və mərhələlərinin təsnifatı doğur. O, göstərir ki, bunun birinci mərhələsi ev, qapalı istehsalla, ikincisi - sifarişlə işləyən sənətkarın işi ilə, üçüncüsü - onun azad bazar üçün işi ilə, dördüncüsü - möhtəkir üçün ev istehsalı ilə, beşincisi - iri fabrik istehsalı ilə üst-üstə düşür.

Yeni tarix məktəbi və onun nəzəri irsi kifayət qədər ziddiyyətli olmuşdur. Şmoller və onun arxadaşları monarxizmlə, iqtisadiyyata güclü əlin yaxşı təsirinə inamları ilə, milliyyətçilik və mühafizəkarlıqla fərqlənirdilər, onlar sağ mühafizəkarların iqtisadi proqramlarının formalaşmasına böyük təsir göstərdilər.

Brentanonun sosial münaqişələrin dinc tənzimlənməsi konsepsiyası ilə olan təlimi isə islahatçı cərəyanlara, sosial məktəblərə, institutsionalizmə, iqtisadiyyatın dövlət-inhisarçı tənzimlənməsi nəzəriyyələrinə yaxın idi. Bütövlükdə, tarix məktəbinin metodologiyası və ənənələri siyasi iqtisadın gələcək təkamülünə böyük təsir göstərdi.

Xarici keçidlər

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
  2. 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  3. 1 2 Karl Bücher // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
  4. 1 2 3 4 Deutsche Nationalbibliothek Record #118516884 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.