Karl Teylor Kompton
Karl Teylor Kompton (14 sentyabr 1887[1][2][…], Vuster[d], Ohayo – 22 iyun 1954[1][2][…], Nyu-York, Nyu-York ştatı) — 1930–1948-ci illərdə Massaçusets Texnologiya İnstitutunun (MIT) prezidenti olmuş ABŞ fiziki.[3] O, əvvəlcə Prinston Universitetində nüvə fizikası professoru kimi fəaliyyət göstərmiş, daha sonra MIT-yə əsas elmi araşdırmaları və tədrisi təşviq etmək üçün dəvət edilmişdir. Bu dövrdə MIT-nin diqqəti əvvəlki peşə təlimindən daha çox fundamental elmlərə yönəlmişdir.
| Karl Teylor Kompton | |
|---|---|
 | |
Massaçusets Texnologiya İnstitutunun Prezidenti | |
| 1930 – 1948 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 14 sentyabr 1887[1][2][…] |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 22 iyun 1954[1][2][…] (66 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Təhsili |
|
| Fəaliyyəti | fizik, universitet müəllimi[d] |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Tanınır | Radarın inkişafı, elmin inkişafına töhfələr |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Onun rəhbərliyi altında MIT tədris və elmi araşdırmalar sahəsində böyük nailiyyətlər əldə etmişdir, xüsusən də İkinci Dünya müharibəsi zamanı radar texnologiyasının inkişafında önəmli rol oynamışdır.
Erkən illəri və təhsili
redaktəKarl Kompton 14 sentyabr 1887-ci ildə Ohayo ştatının Vuster şəhərində dünyaya gəlib. O, dörd uşaqdan ən böyüyü idi.[4][5][6] Qardaşı Artur Kompton Nobel mükafatına layiq görülmüş fizik idi. Compton 1908-ci ildə Vuster Kollecindən fəlsəfə bakalavrı dərəcəsi ilə məzun oldu və 1912-ci ildə Prinston Universitetində fizika üzrə doktorluq dərəcəsini qazandı.
Peşəkar karyerası
redaktəKompton 1915-ci ildə Prinston Universitetində fizika professoru olaraq fəaliyyətə başladı. Onun elmi işləri elektronlar, fotoelektrik effekt və atomlarla toqquşmalar kimi mövzuları əhatə edirdi. 1927-ci ildə Amerika Fizika Cəmiyyətinin prezidenti seçildi.
MIT-də rəhbərlik
redaktə1930-cu ildə Kompton MIT-nin prezidenti seçildi. O, elmi araşdırmaların sənaye və dövlət proqramları ilə əlaqələndirilməsində mühüm rol oynadı. Onun rəhbərliyi altında radar texnologiyası və müdafiə sahəsindəki nailiyyətlər MIT-in dünya miqyasında tanınmasına səbəb oldu.
İkinci Dünya müharibəsi zamanı fəaliyyəti
redaktəKompton 1940-cı ildə Milli Müdafiə Araşdırmaları Komitəsinə üzv təyin edildi və radar texnologiyasının inkişafında liderlik etdi. 1945-ci ildə ABŞ prezidenti Harri Trumen tərəfindən atom bombasının istifadəsi ilə bağlı qərar vermək üçün yaradılmış Ara Komitəyə üzv seçildi.
Nailiyyətləri və mükafatları
redaktə- ABŞ Prezidentinin Xidmət Medalı (1946)
- Xalq Rifahı Medalı (1947).[7]
- Huver Medalı (1950)
O, habelə 30-dan çox fəxri dərəcə ilə təltif olunmuşdur.
Şəxsi həyatı
redaktəKompton iki dəfə ailə qurub və evliliyindən üç övladı doğulub. O, 1954-cü ildə Nyu-York şəhərində vəfat edib.
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 3 4 Karl Taylor Compton // Encyclopædia Britannica (ing.).
- ↑ 1 2 3 4 Karl Taylor Compton // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- ↑ Borth, Christy. Masters of Mass Production, pp.14–15, Bobbs-Merrill Co., Indianapolis, Indiana, 1945.
- ↑ "Karl Taylor Compton | American physicist". Encyclopedia Britannica (ingilis). İstifadə tarixi: 2019-09-29.
- ↑ Sciences, National Academy of. Biographical Memoirs: V.61 (ingilis). 1992. 39–57. ISBN 9780309047463.
- ↑ Trawicky, Bernard. Anniversaries and Holidays (ingilis). American Library Association. 2009-04-30. ISBN 9780838910047.
- ↑ "Public Welfare Award". National Academy of Sciences. 4 June 2011 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 February 2011.
Xarici keçidlər
redaktə- [Massachusetts Texnologiya İnstitutunun arxivləri](http://libraries.mit.edu/archives/mithistory/biographies/compton.html)
- [Karl Comptonun Nobel mükafatları haqqında məlumat](https://www.nobelprize.org)