Katex qüllələri

Katex qüllələriBalakən rayonunun Katex kəndi ərazisində yerləşən tarix-memarlıq abidəsi kimi qeydiyyata alınmış qüllələr.

Katex qüllələri
Ölkə  Azərbaycan
Şəhər Balakən
Yerləşir Katex kəndi
Tikilmə tarixi XVII-XIX əsrlər
Material daş
İstinad nöm.4145
KateqoriyaQala
ƏhəmiyyətiYerli əhəmiyyətli
Katex qüllələri (Azərbaycan)
Katex qüllələri

Memarlıq xüsusiyyətləri

redaktə

Qüllələrin inşasında ərzidən keçən çayda bol olan yerli daşlardan istifadə edilmişdir. Qüllələrin aşağı hissələri böyük ölçülü kobud daşlardan, yuxarı hissələri isə səliqə ilə kəsilmiş kiçik ölçülü qaya daşlarından inşa edilmişdir.[1] İnşaat zamanı keyfiyyətli əhəng məhlulundan istifadə olunurdu. Məhlulun möhkəmliyi o qədər yüksəkdir ki, qüllələrdən qopub düşmüş hissələr parçalanmadan iri bloklar şəkildə qalmışdır. [1]

Qüllələrin divarlarının qalınlığı aşağıda 0.9 metrdən başlayır və yuxarı qalxdıqca 0.5-0.6 metrə qədər azalır. [1] Qüllələrin xarici divarları zəif maililiyə malikdir. Maşikulların kronşteynləri bir neçə sıra iri daşlardan formalaşdırılmışdır. Onlar divar səthindən irəli çıxaraq, bir-birini üstündə asılır. Kronşteynlərin sayı bəzi qüllələrdə hər divarda altıya qədər çatır. [1]

Saxlanılmış üçbucaq formalı frontonlara əsasən demək olar ki, qüllələrin hamısı iki tərəfli dama malik olmuşdur.[1] Şalban yerlərinin qalıqlarına əsasən mərtəbələrarası örtüyün bu qüllələrdə daş yox taxtadan icra edildiyi müəyyən olunmuşdur.[1] Belə təcrübədə, şalbanların üzəri örtülür, örtüyün üzəri isə plitələr və ya qamışla döşənirdi. Hər mərtəbənin döşəməsində kvadrat şəkilli oyuq vardır ki, bu da mərtəbələri bir-biri ilə əlaqələndirmək üçün istifadə edilirdi.[1]

İstinadlar

redaktə

Ədəbiyyat

redaktə
  • Бретаницкий Л., Мамиконов Л. Оборонительные сооружения Закатальского и Белоканского районов (Памятники архитектуры Азербайджана). Баку. 1950. 111–119.