Kazığurt rayonu

Kazığurt rayonu (qaz. Қазығұрт ауданы) — Qazaxıstan Respublikasının Türkistan vilayətinin (keçmiş Cənubi Qazaxıstan vilayətinin) rayonu. İnzibati mərkəz Kazığurt şəhəridir. [3][4][5][6]

Kazığurt rayonu
Қазығұрт ауданы
Gerb
Gerb

41°45′32″ şm. e. 69°24′36″ ş. u.


Ölkə
İnzibati mərkəz Kazığurt
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 1928
Sahəsi
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 106.225 nəf. (2019)[2]
Rəsmi sayt
Kazığurt rayonu xəritədə

Tarixi redaktə

1928-ci ildə Leninski rayonu quruldu. Rayonun mərkəzi Turbat kəndi idi, sonra mərkəz Şarapxan kəndinə verildi. 1931-ci ildən bəri inzibati mərkəz Kazığurt kəndidir. Daha sonra Lenger şəhəri mahalın mərkəzi oldu və 2 yanvar 1967-ci ildə Leninskoye kəndinə köçürüldü. 4 may 1993-cü ildə Qazaxıstan Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fərmanı ilə Leninski rayonu Kazığurt rayonu olaraq dəyişdirildi

Coğrafiyası redaktə

Sahə 4.8 min km²-dir. Relyefi əsasən dağlıqdır (Kazığurt, Karjantau, Ugam silsilələri), qərbdə, şimal-qərbdə dağlıq-yastı. İqlim kontinentaldır. Yanvar ayında orta temperatur -3-4 ° C, iyul ayında + 22-26 ° C-dir. İllik yağıntı 250-300 mm, dağlarda 400-700 mm-dir. Lakin bölgənin ərazisini Keleş, Uğam, Badam çayları, onların qolları Uyalısay, Karjansay, Muqalısay və başqaları axır.Serozem torpaqları.

Orenburq — Çimkent — Daşkənd dəmir yolu rayonun ərazisindən keçir; şimal yolu — Daşkənd, Kazığurt — Ləngər yolları.

İqtisadiyyati redaktə

Rayonda 20-dən çox iri kənd təsərrüfatı müəssisəsi və 1925 kəndli ferması fəaliyyət göstərir. Kazığurt bölgəsinin bitki yetişdirmə quruluşunda buğda, arpa, qarğıdalı, aspir və günəbaxan istehsalı üstünlük təşkil edir.

Təbiəti redaktə

Rayon ərazisində 90-dan çox məməli və quş növü yaşayır ki, bunlardan ən çox yayılmış canavar, tülkü, porsuq, gəmiricilər, bildirçinlər, ördəklər, guguklar, saker şahin, kirpi, çöl donuzu, dağ keçisi, dovşan, gopher hamster. Biyan, hanımeli, yabanı gül, çəmənlik, yemişan, püstə, badam, ardıc, ladin var.

İdman redaktə

Rayonda idman inkişaf edir. İdman kompleksi, futbol stadionu və boksçu hazırlığı mərkəzi var.

Başçıları redaktə

  1. Jumjayev Qalımjan Kuralbəyov (1992—1995);
  2. Makulbayev Abdibakıt Tillabayeviç (1995—1998);
  3. Musabayev Tillabek Togayeviç (1998-2000);
  4. Bektayev Əli Abdikarimoviç (07.2000—09.2002);
  5. Kobeyev Abdumutali Koşkinbayeviç (2002—2006);
  6. Ajimetov Nurzhan Nurmaxanbetoviç (2006—2009);
  7. Əliyev Tumanbek Suyunbayeviç (2009—2012);
  8. Kistauov Bolatbəy Duysenbekoviç (2012—2016);
  9. Telgarayev Tolegen Turtayeviç (2016).

İstinadlar redaktə

  1. https://web.archive.org/web/20160307071622/http://ru.uko-kazigurt.gov.kz/index.php/2013-12-12-17-11-38.
  2. http://stat.gov.kz/api/getFile/?docId=ESTAT305821.
  3. "Аким района". Официальный сайт акимата Казыгуртского района. 2016-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-04.
  4. "Численность населения Республики Казахстан по полу в разрезе областей, городов, районов, районных центров и поселков на начало 2019 года". Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан. 2020-06-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-14.
  5. "Численность населения Республики Казахстан по отдельным этносам на начало 2019 года". Комитет по статистике Министерства национальной экономики Республики Казахстан. 2020-06-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-14.
  6. "Район". Официальный сайт акимата Казыгуртского района. 2016-03-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-04.