Keçətüklü böyürtkən

Keçətüklü böyürtkən (lat. Rubus lanuginosus) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin moruq cinsinə aid bitki növü.

Keçətüklü böyürtkən
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superrosids Klad: Rosids Klad: Fabids Dəstə: Gülçiçəklilər Fəsilə: Gülçiçəyikimilər Yarımfəsilə: Qızılgülkimilər Triba: Rubeae Cins: Moruq Növ: Keçətüklü böyürtkən
Beynəlxalq elmi adı
Rubus lanuginosus Steven, 1825
Şəklin VikiAnbarda axtarışı EOL   636710

Ümumi yayılması

Azərbaycanda və İranda təbii arealı vardır.

Azərbaycanda yayılması

Azərbaycanda təbii halda Lənkəran, Astara rayonları (Astaraçayın kənarı) ərazisində yayılmışdır.

Statusu

Azərbaycanın nadir bitki növüdür. LC.

Bitdiyi yer

Aşağı və orta dağ qurşağında meşəliklərdə, kolluqlarda və dəniz sahilində yayılmışdır.

Təbii ehtiyatı

Azərbaycanda dar bir arealda yayılmışdır.

Bioloji xüsusiyyətləri

Təbiətdə bitkinin əksər zoğları sarımtıl-yaşıl rəngdədir. Birilliklərdə isə silindir şəkillidir və sarımtıl tikanlıdır. Bitkinin yarpaqları 3–5 cüt yarpaqcıqdan ibarət olub yarpaqcığın üst tərəfi yaşıl tüklü, alt tərəfi isə boz tüklüdür. Yarpaqcıqları enli qaidəsi ürəkvarı ucu isə əyilmiş sivridir. Yarpaqcıqların uzunluğu 12–15 sm eni isə 7–10 sm arasında olur. Yarpaqcıqların kənarı qeyri-bərabər dişlidir. Bitkinin çiçəkləri iri olub süpürgəvari salxım çiçək qrupunda yerləşir. Çiçəyin ləçəkləri ağ rəngdə olub, uzunsovdur və uc hissəsi çökəklik əmələ gətirir. Meyvələri qara rəngli, üzərində boz ləkələri var. Toxumları iri olur. İyun ayında çiçəkləyir, avqust ayında meyvələri yetişir.

Çохalması

Təbiətdə generativ və vegetativ yolla çoxalır.

Təbii ehtiyatının dəyişilməsi səbəbləri

Başlıca olaraq insan fəaliyyətidir.

Becərilməsi

Mədəni halda Nəbatat bağlarında becərilir.

Qəbul edilmiş qoruma tədbirləri

Qəbul edilmiş qoruma tədbiri yoxdur.

Zəruri qoruma tədbirləri

Azərbaycanın "Qırmızı Kitabı"na daхil edilməsi zəruridir.