Kerepeşi məzarlığı

Kerepeşi məzarlığı (mac. Kerepesi úti temető or Kerepesi temető) — Macarıstanın Budapeşt şəhərində yerləşən məşhur məzarlıq. Bura Macarıstan tarixində indiyə kimi qorunub saxlanılmış ən qədim məzarlıqlardan biridir.

Qəbiristanlıq
Kerepeşi
mac. Kerepesi úti temető or Kerepesi temető
Ölkə	Macarıstan
Şəhər	Budapeşt
Əsası qoyulub	1 aprel 1849
İlk dəfn	1851
Sahəsi	56 ha
Sayt	fiumeiutisirkert.nori.gov.hu
47°29′45″ şm. e. 19°05′26″ ş. u.
Kerepeşi
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

1847-ci ildə qurulan Kerepeşi məzarlığı Keleti dəmir yolunun yaxınlığında, Yojefvaroşun çölünə yerləşir. Bura Budapeşt şəhərinə 2 km-lik məsafədə yerləşməsinə baxmayaraq şəhərin daxili məzarlığı sayılır. Kerepeşi məzarlığı təxminən 56 hektarlıq ərazini əhatə edir və Avropanın ən böyük milli sərdabələrindən biridir.

Məzarlıqda ilk dəfn mərasimi 1849-cu ildə açılışından 2 il sonra həyata keçirilmişdir. Həmin gündən bir çox macar dövlət adamları, yazarlar, heykəltaraşlar, elm adamları, sənətçilər burada dəfn edilmişdir. 1885-ci ildə məzarlıq “Şərəfli torpaq” elan edilmişdir. Buradakı ən qədim məzar 1855-ci ildə vəfat etmiş Mixali Vöröşmartiyə aiddir. 1940-cı ilə qədər bir çox məzar buradan köçürülmüşdür. 1952-ci ildə isə məzarlıq bir müddət qapadılmışdır. Buna səbəb həm II Dünya müharibəsi , həm də kommunist hakimiyəti zamanı məzarlara ciddi zərərlərin dəyməsi idi. Məzarlıq ərazisinin bir qismi yaxınlıqdakı kauçuk fabrikinə satıldı və 1953-cü ildə dağıdıldı.

1958-ci ildə burada Olçşay-Kiss Zoltan tərəfindən  “Zəhmətkeşlər hərəkatı” üçün abidə inşa edilmişdir. Sonralar kommunist hökuməti süqut etsə də, Kerepeşi hələ də xalq tərəfindən kommunist məzarlığı adlandırılırdı.

Daha sonra məzarlıq ərazisində yeni parkların salınması, məzar və abidələrin genişləndirilməsi ilə Kerepeşi günümüzdəki görüntüsünü əldə etmişdir. Salqotaryani küçəsində yerləşən yəhudi məzarlığı əslində Kerepeşini qərb hissəsidir. Lakin aralarında daş divar inşa edilmişdir.

2007-ci ildə lentə alınan Zolaqlı pijamalı oğlan filminin son səhnəsi də məhz Kerepeşi məzarlığında çəkilmişdir.

Əsas hissələri

Kerepeşi o cümlədən, 1908-1911-ci illərdə inşa edilmiş arkadaları ilə məşhurdur. Burada 1929-cu ildə Macarıstanın incəsənət xadimlərinin qəbirlərindən ibarət xüsusi sənətçi guşəsi yaradılmışdır.