Kira Vassiliki

Kira Vassiliki (yun. Κυρά Βασιλική; əsl adı Vassiliki Kontaksi; 1789 – 11 dekabr 1834) — Osmanlı hökmdarı Əli Paşanın sarayında böyümüş nüfuzlu yunan qadın.

Kira Vasilikinin portreti, 1850.

Həyatı

Kira Vassiliki və Əli Paşa, Paul Emil Yakobsun məktəbi, 1844.

Vassiliki Kontaksi Yunanıstanın Tesprotiya vilayətindəki Filyate kəndində anadan olub. On iki yaşında o, atasının həyatını şəfaət etmək üçün yerli osmanlı hökmdarı Əli Paşaya verildi. Atasını əfv edən Əli Paşa 1808-ci ildə Vasiliki ilə evlənir və o, onun hərəmi olur. Xristian inancını tətbiq etməyə icazə verilərək, o, pravoslav xalqı adından şəfaət etdi. Ola bilsin ki, Yunanıstanın vətənpərvər təşkilatı "Filiki Eteriya" ilə əlaqə saxlayıb. Bu müddət ərzində o, bir sıra xeyriyyə təşəbbüsləri həyata keçirdi. 1819-1820-ci illərdə o, Afon dağında bir sıra bərpa işlərini maliyyələşdirdi.

1822-ci ilin yanvarında Osmanlı sultanı qüvvələri tərəfindən Yaninanın mühasirəsinin son mərhələsində Vassiliki Əli Paşa və şəxsi mühafizəsi ilə birlikdə İoannina adasına qaçdı. Sultan tərəfindən qanundankənar elan edilən Əli Paşa yanvarın 22-də osmanlı nümayəndə heyəti tərəfindən orada edam edildi. Əlinin ölümündən sonra Vassiliki əsir olaraq Osmanlının paytaxtı Konstantinopola göndərilir. Daha sonra o, əfv edildi və Yunanıstana qaytarıldı, bu vaxt Yunanıstanın uğurlu Müstəqillik Müharibəsindən (1821-1830) sonra müstəqilliyini qazandı. 1830-cu ildə yunan dövləti Vassilikiyə Katoçidə orta əsrlərə aid qüllə bağışladı və ömrünün qalan hissəsini burada keçirdi. 1834-cü ildə dizenteriyadan vəfat etdi.

İncəsənət və ədəbiyyatda

1895-ci ildə Vassilikinin qızıl naxışlı məxmər pul kisəsini Nikolaos Konstantinidis 25 draxmaya alıb. Vassiliki müxtəlif rəssamlar tərəfindən təsvir edilmişdir. O, 19-cu əsrin bir sıra romanlarında, məsələn, Aleksandr Dümanın "Qraf Monte Kristo" və ingilis yazıçısı Riçard A. Devenportun "Epir vəziri tepelenili Əli Paşanın həyatı" əsərlərində qısaca xatırlanır.