Kolonial mentalitet

Kolonial mentalitet və ya müstəmləkə zehniyyəti — insanların müstəmləkəçilik nəticəsində hiss etdikləri etnik və ya mədəni aşağılığın, yəni başqa bir qrup tərəfindən müstəmləkə edilməsinin daxililəşmiş münasibətidir.[1] Bu, müstəmləkəçinin mədəni dəyərlərinin mahiyyət etibarı ilə özününkindən daha üstün olduğu inamına uyğun gəlir.[2] Termin postkolonial alimlər tərəfindən dekolonizasiyadan sonra keçmiş koloniyalarda mövcud olan müstəmləkəçiliyin nəsillərarası təsirlərini müzakirə etmək üçün istifadə edilmişdir.[3][4] Tarixi müstəmləkə təcrübələrində ideoloji hökmranlığı formalaşdırmaq üçün əməliyyat konsepsiyası kimi istifadə olunur.[5][6] Psixologiyada müstəmləkəçilik zehniyyəti müstəmləkəçiliklə üzləşmiş populyasiyalarda kollektiv depressiya, narahatlıq və digər geniş yayılmış psixi sağlamlıq problemləri hallarını izah etmək üçün istifadə edilmişdir.[7][8]

İstinadlar

redaktə
  1. Nunning, Vera. (06/01/2015). Fictions of Empire and the (un-making of imperialist mentalities: Colonial discourse and post-colonial criticism revisited. Forum for world literature studies. (7)2. p.171-198.
  2. David, E. J. R.; Okazaki, Sumie. "Activation and Automaticity of Colonial Mentality". Journal of Applied Social Psychology (ingilis). 40 (4). 2010-04-01: 850. doi:10.1111/j.1559-1816.2010.00601.x. ISSN 1559-1816.
  3. Goss, Andrew. "Decent colonialism? Pure science and colonial ideology in the Netherlands East Indies, 1910–1929". Journal of Southeast Asian Studies. 40 (1). 2009: 187–214. doi:10.1017/s002246340900006x. ISSN 1474-0680. 2019-04-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-12.
  4. Anderson, Warwick; Jenson, Deborah; Keller, Richard Charles). Unconscious dominions : psychoanalysis, colonial trauma, and global sovereignties. Durham, NC: Duke University Press. 2011. ISBN 9780822393986. OCLC 757835774.
  5. Goss, Andrew. "Decent colonialism? Pure science and colonial ideology in the Netherlands East Indies, 1910–1929". Journal of Southeast Asian Studies. 40 (1). 2009: 187–214. doi:10.1017/s002246340900006x. ISSN 1474-0680. 2019-04-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-02-12.
  6. Felipe, Lou Collette S. "The relationship of colonial mentality with Filipina American experiences with racism and sexism". Asian American Journal of Psychology (ingilis). 7 (1). 2016: 25–30. doi:10.1037/aap0000033.
  7. Paranjpe, Anand C. "Indigenous Psychology in the Post- Colonial Context: An Historical Perspective". Psychology and Developing Societies (ingilis). 14 (1). 2016-08-11: 27–43. doi:10.1177/097133360201400103.
  8. Utsey, Shawn O.; Abrams, Jasmine A.; Opare-Henaku, Annabella; Bolden, Mark A.; Williams, Otis. "Assessing the Psychological Consequences of Internalized Colonialism on the Psychological Well-Being of Young Adults in Ghana". Journal of Black Psychology (ingilis). 41 (3). 2014-05-21: 195–220. doi:10.1177/0095798414537935.

Əlavə ədəbiyyat

redaktə