Konik
Konik və ya Polşa koniki — Polşada yetişdirilən elə də iri olmayan atlar cinsinə daxildir. Belə hesab edilir ki, Polşa konikləri daha çox XIX əsrdə nəsli kəsilmiş Tarpanların təsirinə məruz qalmışdır.
| Konik | |
|---|---|
 | |
| Cinsin istiqaməti | Əsasən minik, təsərrüfat istiqamətli |
| Ölçüləri | 130–140 sm, |
| Yetişdirildiyi yer | Polşa, Latviya |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi redaktə
Polşada 20-ci əsrin əvvəllərində təsərrüfat işlərində "Konik" adlı cinsdən istifadə edilirdi. Hansı ki, bu cinsin ərsəyə gəlməsinə qədər Tarpandan istifadə olunmuşdur. Bu cins struktur baxımından (Fenotip) Tarpana bənzər idi. Tarpanın yox olmasından sonra, Polşanın Belovejskaya Puşa adlı bölgəsində kəndli təsərrüfatlarından atlar yığılırdı (onların çoxu ya Tarpan idi və ya onun törəmələri olurdu). Süni şəkildə də olsa belə demək olarsa Tarpanoid at cinsi bərpa edilir. Birinci Dünya müharibəsi dövründə bu atlar rus və alman qoşunları üçün mühüm nəqliyyat heyvanları hesab edilirdi və Panje atları adlandırılırdı. Onlar xarici görünüş baxımından Tarxanlara bənzəyir və Avropanın meşə-çöl şəraitinə uyğunlaşdırılmışdılar. Nümunələrin bir hissəsi təbiətə buraxılmışdır. Bəziləri hətta başqa ölkələrə aparılmış və Belarusun Belaruskaya Puşa bölgəsinə belə buraxılmışdır. Bir çox ekoloji təşkilatlar, o cümlədən Taurus Fondu və ya Avropa Yabanı Təbiəti təşkilatı DNT analizləri aparmışdır. Onlar koniklərin əcdadının Avropa yabanı atları olması barədə məlumatın şişirdilməməli olduğunu bildirmişdir[1].
Hal-hazırda koniklərə dünyanın bir çox zooparklarında rastlamaq mümkündür. 2011-ci ilin sonunda Ümumdünya Yabanı Təbiət Fondu koniklərin yabanı təbiətə qaytarılması proqramına start vermişdir[2].
Eksteryer redaktə
Bədənləri əsasən açıq boz, yalı isə tünd və ya qara rəngdə olur. Bəzi heyvanlar qışda ağ rəng alır. Atların boyu 125—135 sm təşkil edir. Konik ibtidai atın xüsusiyyətlərinə malikdir və o tarpanı xatırladır. Çəkiləri 350-400 kq təşkil edə bilir.
Ədəbiyyat redaktə
- Van Vuure, Cis, On the origin of the Polish konik and its relation to Dutch nature management. Lutra 57(2): 111-130., 2014.
- Van Vuure, Cis, From kaikan to konik - Facts and perceptions surrounding the European wild horse and the Polish konik. Semper, Warszawa. p. 445., 2015, ISBN 978-83-7507-185-6. http://semper.istore.pl/en_US/p/From-kaikan-to-konik/23076145 [archive]
Mənbə redaktə
- Polşa koniki
- yabanı atlar. Arxivləşdirilib 2010-04-25 at the Wayback Machine
İstinadlar redaktə
- ↑ "Wild horses for Europe – which breed is the best? - European Wildlife". 2013-09-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-24. (ing.)
- ↑ "Пони породы коник (польский коник): фото, описание, история происхождения". 2014-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-24.