Kopa gölü
Kopa gölü (qaz. Қопа́) — Akmolla vilayəti ərazisində yerləşən Kökşetau şəhərində yerləşən göl.
| Kopa gölü | |
|---|---|
| qaz. Қопа | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Eni | 12 km |
| Uzunluğu | 5,6 km |
| Sahəsi |
|
| Tökülən çay | yoxdur |
| Minerallaşma tipi | Şirinsulu |
| Yerləşməsi | |
| 53°18′ şm. e. 69°21′ ş. u. | |
| Ölkə |
 Qazaxıstan |
|
|
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Yerləşməsi redaktə
Kopa gölü Kökçetav yükşəkliyindən aşağıda, Kökşetau şəhərinin şimal-qərbində yerləşir. Göl ortalama 14 km² əraziyə və 2,0–3,0 m dərinliyə sahibdir[1]. Ümumi su toplayıcı sahəsi 3860 km²[1] təşkil edir. Göl axarlıdır və qurumur.
Cənub və qərb sahilləri hündürdür, şimal və şərq sahilləri isə alçaqdır. Hamar hissəni sıx kolluqlar basmışdır. Gölün səthi isə təmizdir. Ancaq qərb və şimal hissələrdə qamışlıqlar vardır. Gölün dibi hamardır. Əsasən gil, lil və qumdan təşkil olan gölün dibi şimal hissədə 6, ortalama isə 2 m qalınlığa sahibdir. İl ərzində daşqın zamanı və Çaqlinski su anbarının boşaldılması zamanı gölə 20 min m³ lil gətirilir.
1955-ci ildə suyun həcmi 39,2 mln m³[1], səthinin sahəsi 13,6 km²[1] təşkil edir. 1955–1990-cı illər ərzində göldə suyun həcmi 13 mln m³[1] idi. Hazırda isə 26 mln m³[1]-dir.
Göldə suyun səviyyə amplitudu 0,5–1,5 metr.[1]
Kimyavi tərkibinə görə xloridli və natriumlaşmışdlr. Minerallaşma 1,9–2,6 mq/l-dir.
Gölün vəziyyəti redaktə
Gölün ekoloji vəziyyəti günü-gündən pisləşir. Əvvəllər gölün ancaq qərb və şimal sahillərini qamış basmışdır. Göldə dayazlaşma, tullantı sularının gölə axıdılması onu ekoloji vəziyyətini pisləşdirməklə yanaşı həm də onun səthinin böyük hissəsinin sıx kolluqlar basmasına səbəb olmuşdur.
1974-cü ildə gölün təmizlənməsinə başlanılır. 1993-cü ilə qədər göldən 400 min m³ qum-lil qarışığı təmizlənmişdir. Bundan sonra təmizləmə işi dayandırılır[2]
Kokşetau şəhərində yeganə istirahət yeri olan Kopa gölünün təmizlənməsinə cəhd göstərmişlər. Qazhidrometin məlumatına görə göl hələdə hifrokarbonat, xlorid-natriumlu olaraq qalır. Çirklənmə indeksi isə "orta" olaraq qiymətləndirilir. 2011-ci ilin iyun ayında Kopa gölünün təmizlənməsi ilə bağı müsabiqə keçirilir və buna 90 607 000 tenqə ayrılır. Ancaq ayrılan vəsaitin düzgün istifadə ilunmaması ilə bağlı 2013-cü ildə cinayət işi qaldırılmışdır. Bir müddət sonra Kokşetau ətrafını alman mütəxəsisləri araşdırmışdır. Onlar hətta Nasadan çəkiliş əldə etmişlər. Bu yolla xarici mütəxəsislər Kopa gölünə dəıymiş zərəri araşdırmağa cəhd etmişlər.
Maraqlı fakt redaktə
Əvvəllər Kopa ggölünün yerində bataqlıq olmuşdur. Sonradan hərbi rəhbərliyin göstərişi ilə bura kanal qazılmışdır. Şaqalalı çayının suyu bura axıdılır. Bununlada bataqlıq gölə çevrilir.
Foto və video redaktə
- Фотография Копы Arxivləşdirilib 2016-03-06 at the Wayback Machine
- Фотография Копы ночью Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine
- Фотография заката на Копе Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine
- Фотография вечерней Копы Arxivləşdirilib 2016-03-06 at the Wayback Machine
- Видео Копы
Mənbə redaktə
- "Последняя тайна Кокчетавского озера". wp.itacom.kz. 2012-05-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-11-26.
İstinadlar redaktə
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 "Arxivlənmiş surət". 2014-03-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-01.
- ↑ "Кто рискнет нырнуть? « Акмолинские Вести". 2014-07-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-11-01.