Korinf konqresi

Xeroneya döyüşündən sonra II Filipp Cənubi Yunanıstana hücum etdi. Sparta xaricində bütün Peloponnes ittifaqı şəhərləri Makedoniya kralının hakimiyyətini tanıdılar. Filipp hər bir şəhərlə ayrı-ayrılıqda müdafiə və hücum haqqında saziş bağladı. Bu sazişlər hər bir şəhərin muxtariyyətini və azadlığını qorumağa yönəlmişdi. 338-ci ildə Filipp, bütün Yunan şəhərlərinin maraqlarını nəzərə alaraq, Korinfdə ümumyunan yığıncağı olan Korinf konqresini (sinedrion) çağırdı. Konqresə, Spartadan başqa bütün yunan dövlətləri dəvət olundu və rəhbərliyi Filipp özü həyata keçirdi. Konqres Yunanıstanda müharibənin sona çatdırılması məsələsini həll edirdi. Yunan dövlətlərinin parçalanmasının qarşısını almaq üçün Makedoniya rəhbərliyi altında ümumyunan federasiyası yaradılması planlaşdırılırdı. Birləşmiş dövlətlərlə Makedoniya kralı arasında müdafiə və hücum məsələləri haqqında sazişlər imzalanırdı. Kralın əleyhinə çıxan və onun düşmənlərinə dəstək verən hər bir dövlət ciddi şəkildə cəzalandırılırdı. Panellin ittifaqı təsis olundu. Konqres mülkiyyətin müsadirə olunmasını, torpaqların yenidən bölünməsini, borcların ləğv edilməsini və siyasi məqsədlər üçün qulların azad edilməsini qadağan etdi. Yunan dövlətləri arasında mübahisəli məsələlər amfiktoniya məhkəmələrinə verilirdi və bu məhkəmələrin başında Filipp dururdu. Şəhər konstitusiyasına dəyişiklik etmək, mülklərin müsadirə edilməsi, danışıqların təxirə salınması və qulların üsyan qaldırması cinayət sayılırdı. Konqresin sonunda İranla müharibəyə başlamaq qərara alındı. Korinf konqreslərində "çar" adına rast gəlinmirdi və Filipp yunanlarla münasibətdə özünü çar adlandırmırdı; o, azad ellinlilər üçün hegemon idi.

Quldarlar sinfinin hakimiyyət aparatı olan polis uzun müddətdir ki, böhran içində idi. Bu şəraitdə polis forması tamamilə müflisliyini və funksiyalarını yerinə yetirə bilmədiyini göstərmiş oldu. Yunan polisləri arasında davam edən müharibələr onları zəiflədir, ayrı-ayrı polislərin hegemonluq cəhdləri digər polislərin koalisiyasının yaranmasına səbəb olurdu. Nəticədə heç bir yunan dövləti həqiqi mənada rəhbər rol oynaya bilmirdi. Makedoniyanın üstünlüyü burada quldarlıq cəmiyyətinin ziddiyyətlərinin hələ kəskin xarakter almaması idi. Buna görə də yunanlarla olan toqquşmalarda Makedoniya qələbə çala bilirdi. Makedoniyanın qələbəsinin digər səbəblərindən biri də bu dövlətin güclü orduya və II Filipp kimi mahir diplomat və görkəmli sərkərdəyə malik olması idi.

II Filipp Yunanıstanın birləşdirilməsi uğrunda mübarizədə hər cür vasitələrdən, diplomatiyadan, hərbi gücdən, intriqadan və maliyyə resurslarından ustalıqla istifadə edirdi. O, tez-tez "qızıl yüklənmiş uzunqulağın dünyada keçə bilmədiyi qala divarları yoxdur" deyərək kinayəli və obrazlı ifadələr işlədirdi. Yunan şəhərlərinin hamısında Makedoniya tərəfdarları var idi və II Filipp onların köməyindən səmərəli şəkildə istifadə etməyi bacarırdı. Öz tərəfdarları vasitəsilə hər hansı polisin elitası satın alınır və bu, şəhərin ictimai həyatına təsir edirdi. Hətta Makedoniya ordusu hücuma keçəndə şəhərin qala qapıları bu tərəfdarların əli ilə açılırdı. Hər hansı şəhər ələ keçirildikdən sonra II Filipp şəhərin əhalisinin ümumi yığıncağını çağırar və baş verənlərlə bağlı əhalini məlumatlandırardı. Şəhər əhalisi isə xəyanətkarların cəzalandırılmasını tələb etdikdə, onları hamının gözü qarşısında edam etdirər və edam olunanların əmlakını ələ keçirməklə müharibənin xərclərini ödəyirdi.

Ədəbiyyat

• Фролов Э. Д. Коринфский конгресс 338/7 г. до н. э. и объединение Эллады // Борза Ю. Н. История античной Македонии (до Александра Великого). — СПб.: Филологический факультет СПбГУ; Нестор-История, 2013 — 592 с. — ISBN 978-5-8465-1367-9
• Холод М. М. Тень Херонейского льва: утверждение македонского господства в Греции в 338 г. до н. э. // Проблемы античной истории. Сборник научных статей к 70-летию со дня рождения проф. Э. Д. Фролова. Под редакцией доктора ист. наук А. Ю. Дворниченко. СПб., 2003. ISBN 5-288-03180-0