Krasnoqvardeysk rayonu (Adıge)
Krasnoqvardeysk rayonu (adıq Кощхьабл район) — Rusiya Federasiyası, Adıgey Respublikasının tərkibində inzibati ərazi vahidi. İnzibati mərkəzi Krasnoqvardeysk kəndidir.
| Krasnoqvardeysk rayonu | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
|
|||||
|
45°08′39″ şm. e. 39°35′10″ ş. u. |
|||||
| Ölkə | |||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Yaradılıb | 7 fevral 1929 | ||||
| Sahəsi |
|
||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
|
||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| Telefon kodu | 87778 | ||||
| Rəsmi sayt | |||||
 |
|||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
.png)
Coğrafiyası redaktə
Krasnoqvardeysk rayonu, Adıgey Respublikasının şimal-qərb hissəsində yerləşir. Rayonun ümumi sahəsi 752.52 km²-dir. Bura 7 kənd yaşayış məntəqəsi daxildir.
Aşağıdakı rayonlarla həmsərhəddir: şərqdə Şovqenovsk rayonu, cənubda Beloreçensk rayonu, qərbdə Teuçejsk rayonu və şimalda Ust-Labinski rayonu
Rayon respublikanın düzənlik zonasında yerləşir. Torpaq zəif parçalanmışdır və azacıq təpəlidir, yüksəkliyin cənub-şərqdən şimal-qərbdə Krasnodar su anbarına qədər ümumi azalması müşahidə olunur. Bölgənin torpaq örtüyündə, yuyulmuş qara torpaqlar üstünlük təşkil edir.
Bölgənin əsas su yolu Laba və Kuban çaylarıdır. Bölgə ərazisindəki digər çaylar (sol qollar) - Psenaf, Qiaqa, Psençuk və s. Laba və Belaya çayı Adəmyul kəndinin altından Kubana axır.
Rayonda iqlim rütubətli və mülayimdir, Qara dənizə yaxınlığı nəzərə çarpacaq dərəcədə təsirlidir. Havanın orta temperaturu iyulda + 24,0 ° C-dən yanvarda 0 ° C-ə qədər dəyişir. Ən yüksək temperatur avqustun əvvəlində, ən aşağı isə yanvarın sonu və ya fevralın əvvəlində müşahidə olunur. Orta illik yağıntının miqdarı təxminən 700 mm-dir. Ən çox yağıntı yayda düşür.
Tarixi redaktə
Krasnoqvardeysk rayonu 7 fevral 1929-cu ildə, Azov-Qara dəniz ərazisindəki Adıgey Muxtar Vilayətinin tərkibində, ləğv edilmiş Preobrajenski mahalının çevrilməsi nəticəsində qurulur. Bura əvvəlcə 11 kənd məclisi daxil idi: Adamiyevski, Beloselski, Verxnenazarovski, Çambiçievski, Dukmasovski, Elenovski, Kurqo-Ternovski, Nikolaev, Novosevastopol, Saratov, Xatukayski. 11 noyabr 1961-ci ildə rayonun mərkəzi Nikolaev kəndi Krasnoqvardeyskoe adlandırılır. 1993-cü ildə kənd şuralarının fəaliyyəti dayandırılır və kənd idarələrinin əraziləri kənd rayonlarına çevrilir. 2005-ci ildə rayonda kənd rayonlarının rəhbərləri ləğv edilir və kənd yaşayış məntəqələri statusuna malik 7 bələdiyyə qurulur.
Əhali redaktə
- Milli tərkib
2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə rayonun milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir[3]:
| xalq | say, nəf. |
ümumi əhaliyə olan nisbət, % |
|---|---|---|
| ruslar | 19 683 | 63,77 % |
| adıqlar | 4 972 | 16,11 % |
| kürdlər | 4 024 | 13,04 % |
| ermənilər | 539 | 1,75 % |
| azərbaycanlılar | 487 | 1,58 % |
| digərləri | 982 | 3,18 % |
| millətini bildirməyənlər | 181 | 0,59 % |
| ümumi | 30 868 | 100,0 % |
- Cins tərkibi
2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasına olan məlumat[4]:
| Yaş | Kişilər, nəf. |
Qadınlar, yaş. |
Ümumi say. |
ümumi əhaliyə olan nisbət, % |
|---|---|---|---|---|
| 0 — 14 yaş | 3 098 | 2 718 | 5 816 | 18,84 % |
| 15 — 59 yaş | 9 428 | 9 621 | 19 049 | 61,71 % |
| 60 yaşdan yuxarı | 2 197 | 3 806 | 6 003 | 19,45 % |
| ümumi | 14 723 | 16 145 | 30 868 | 100,0 % |
Kişilər — 14 723 nəf. (52,8 %). Qadınlar — 16 145 nəf (52,3 %).
Əhalinin orta yaşı — 38,7 yaş. Kişilərin orta yaşı — 36,0 yaş. Qadınların orta yaşı — 41,1 yaş.
KİV redaktə
Rayonda baş verən hadisələri təqdis edən "Drujba" regional qəzeti nəşr olunur[5]. Qəzet həftədə iki dəfə dərc olunur.
Rayonun rəsmi saytı.
Məşhur sosial şəbəkələrdə rayon administrasiyasının rəsmi səhifələri vardır.
Mənbə redaktə
İstinadlar redaktə
- ↑ 1 2 GEOnet Names Server. 2018.
- ↑ 26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. Rusiya Dövlət Federal Statistika Xidməti.
- ↑ "Всероссийская перепись населения 2010 года. Численность населения Республики Адыгея. Том 4. Национальный состав" (PDF). 2013-11-04 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2014-09-11.
- ↑ "Том 2. Возрастно-половой состав населения и состояние в браке" (PDF).[ölü keçid]
- ↑ "Газета Красногвардейского района". 2019-08-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-01.