KulalıXəzər dənizində Tülen adaları arxipelaqına aid ada. Arxipelaqın və dənizin ən iri adasıdır. Adanın sahəsi 68 km² təşkil edir. Uzunluğu 39 km, eni 2 km təşkil edir[1][2]. İnzibati cəhətdən Qazaxıstanın Manqıstau vilayətinə daxildir. Ada əsasən gil və qum suxurları ilə örtülüdür. Manqışlaq körfəzinin şimal-qərbində, arxipelaqın isə qərbində qərar tutur. Qış ayları sahil xətti donur.

Kulalı
qaz. Құлалы
Ümumi məlumatlar
Sahəsi 68 km²
Uzunluğu 39 km
Eni 2 km
Yerləşməsi
44°59′00″ şm. e. 50°04′00″ ş. u.
Ölkə  Qazaxıstan
Akvatoriya
Kulalı xəritədə
Kulalı
Kulalı
Kulalı xəritədə
Kulalı
Kulalı
Tülen adaları

Tarixi redaktə

1667-ci ilik yayındа Stepan Razinin tərəfdarı olan 200 quldur Qurevdən (Atırau) Kulalı adasına qaçır. Adaya 2690 tüfəngçi, ağır artilleriya və 40 qayıqda hücum təşkil edilir. 1667-ci ilin 15 sentyabrında quldur kazak dəstəlirinin tikdikləri şəhərçik alınır[3].

XX əsrin əvvəllərində Kulalı adasında suiti ovu həyata keçirilirdi. Üstəlik burada suiti piyini saxlayan anbarlar var idi. 1950-ci illərə qədər adada balıqçı qəsəbəsi var idi.

Kulalı adasında 1937-ci ildə meteoloji stansiya fəaliyyət göstərirdi. Hazırda isə Qazaxıstanın sərhəd xidmətinin postu vardır[4].

Canlılar aləmi redaktə

Sahillərində balıqların zənginliyi bir çox canlıları özünə cəlb edir. Sahil zolağında Xəzər suitisi yaşayır. Su quşlarından vağlaraəlvanburun kəkilli susüpürənlərə rast gəlmək olar.

İstinadlar redaktə

  1. Маңғыстау энциклопедиясы, Алматы, 1997;
  2. "Qazax Ensiklopediyası", VI-tom
  3. "Samara.Ru: Səhrada olan vahə". 2008-05-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-20.
  4. "Kulalı adası". 2015-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-20.