Kult
Kult — adətən xarizmatik olan və öz-özünü təyin etmiş, deviant sayılan, cəmiyyət normalarından kənarda bir sıra hərəkətlərə və təcrübələrə sarsılmaz sədaqət tələb edərək üzvlərinə hədsiz dərəcədə nəzarət edən rəhbəri olan nisbətən kiçik qrup üçün nəzərdə tutulmuş, bəziləri tərəfindən alçaldıcı hesab edilən termin.[1] Bu termin həmçinin, onun qeyri-adi dini, mənəvi və ya fəlsəfi inancları və ritualları, yaxud konkret şəxsiyyət, obyekt və ya məqsədə ümumi marağı ilə müəyyən edilən yeni dini hərəkat və ya digər sosial qruplar üçün istifadə olunur.[2] Termin bu mənası zəif müəyyən edilmişdir, həm populyar mədəniyyətdə, həm də akademiyada fərqli təriflərə malikdir və eyni zamanda bir neçə tədqiqat sahəsində alimlər arasında davamlı mübahisə mənbəyi olmuşdur.[3][4]:348–356
İstinadlar
redaktə- ↑ Bell, Kenton. ""cult."". Open Education Sociology Dictionary. 2013. March 26, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 17, 2023.
- ↑ "cult". Merriam-Webster Dictionary.
- ↑ Zablocki, Benjamin David; Robbins, Thomas. Misunderstanding Cults: Searching for Objectivity in a Controversial Field. University of Toronto Press. 2001. səh. 473. ISBN 0802081886.
- ↑ Richardson, James T. 1993. "Definitions of Cult: From Sociological-Technical to Popular-Negative." Review of Religious Research 34(4):348–356. DOI:10.2307/3511972. JSTOR 3511972.
Əlavə ədəbiyyat
redaktə- Cowan, Douglas E. Bearing False Witness? An Introduction to the Christian Countercult. Westport, CT: Praeger. 2003. ISBN 978-0275974596.
- Dawson, Lorne L. Cults in Context: Readings in the Study of New Religious Movements. Transaction Publishers. 1998. ISBN 0765804786.
- Lewis, James R. The Oxford Handbook of New Religious Movements. US: Oxford University Press. 2004. ISBN 0195149866.
- Richardson, James T. "Definitions of Cult: From Sociological-Technical to Popular-Negative". Review of Religious Research. 34 (4). 1993: 348–356. doi:10.2307/3511972. JSTOR 3511972.
- Richardson, James T.; Introvigne, Massimo. "'Brainwashing' Theories in European Parliamentary and Administrative Reports on 'Cults' and 'Sects'". Journal for the Scientific Study of Religion. 40 (2). 2001: 143–168. doi:10.1111/0021-8294.00046.
- Stark, Rodney; Bainbridge, William Sims. The Future of Religion: Secularization, Revival and Cult Formation. Berkeley: University of California Press. 1987. ISBN 978-0520057319.
- —; —. A Theory of Religion. Peter Lang Publishing. 1996. ISBN 0813523303. 2023-07-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-04-18.
- Barker, E. (1989) New Religious Movements: A Practical Introduction, London, HMSO
- Bromley, David et al.: Cults, Religion, and Violence, 2002, ISBN 0521668980
- Enroth, Ronald. (1992) Churches that Abuse, Zondervan, ISBN 0310532906 Full text online Arxivləşdirilib 2023-03-23 at the Wayback Machine
- Esquerre, Arnaud: La manipulation mentale. Sociologie des sectes en France, Fayard, Paris, 2009.
- House, Wayne: Charts of Cults, Sects, and Religious Movements, 2000, ISBN 0310385512
- Kramer, Joel and Alstad, Diane: The Guru Papers: Masks of Authoritarian Power, 1993.
- Lalich, Janja: Bounded Choice: True Believers and Charismatic Cults, 2004, ISBN 0520240189
- Landau Tobias, Madeleine et al. : Captive Hearts, Captive Minds, 1994, ISBN 0897931440
- Lewis, James R. Odd Gods: New Religions and the Cult Controversy, Prometheus Books, 2001
- Martin, Walter et al.: The Kingdom of the Cults, 2003, ISBN 0764228218
- Melton, Gordon: Encyclopedic Handbook of Cults in America, 1992 ISBN 0815311400
- Oakes, Len: Prophetic Charisma: The Psychology of Revolutionary Religious Personalities, 1997, ISBN 0815603983
- Singer, Margaret Thaler: Cults in Our Midst: The Continuing Fight Against Their Hidden Menace, 1992, ISBN 0787967416
- Tourish, Dennis: 'On the Edge: Political Cults Right and Left, 2000, ISBN 0765606399
- Zablocki, Benjamin et al.: Misunderstanding Cults: Searching for Objectivity in a Controversial Field, 2001, ISBN 0802081886
- Aronoff, Jodi; Lynn, Steven Jay; Malinosky, Peter. Are cultic environments psychologically harmful?, Clinical Psychology Review, 2000, Vol. 20 No. 1 pp. 91–111
- Langone, Michael: Cults: Questions and Answers
- Lifton, Robert Jay: "Cult Formation", The Harvard Mental Health Letter, February 1991
- Robbins, T. and D. Anthony, 1982. "Deprogramming, brainwashing and the medicalization of deviant religious groups" Social Problems 29 pp. 283–297.
- Rosedale, Herbert et al.: "On Using the Term 'CultŞablon:'"
- Van Hoey, Sara: "Cults in Court". The Los Angeles Lawyer, February 1991
- Zimbardo, Philip: "What messages are behind today's cults?", American Psychological Association Monitor, May 1997