Kulyaş Bayseyitova

Kulyaş Bayseyitova(19 aprel (2 may) 1912, Almatı, Rusiya imperiyası6 iyun 1957, Moskva, SSRİ) — Sovet qazax opera müğənnisi (lirik-koloratura soprano), dramatik aktrisa. İkinci dərəcəli iki Stalin mükafatı laureatı (1948, 1949)[1]. Bütün təyinat illərində "SSRİ xalq artisti" titulunun ilk sahiblərindən biri (1936) və həmçinin ən gənclərindən biri (Həlimə Nəsirovadan sonra).

Kulyaş Bayseyitova
rus. Кулйаш Байсеитова
Ümumi məlumatlar
Doğum tarixi 19 aprel (2 may) 1912
Doğum yeri
Vəfat tarixi 6 iyun 1957(1957-06-06) (45 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
  • Almatı Mərkəzi qəbiristanlığı[d]
Milliyyəti qazax
Musiqiçi məlumatları
Fəaliyyəti müğənni,aktrisa
Janr opera
Musiqi alətləri pianovokal
Səs tembri soprano
Mükafatları "Lenin" ordeni "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı
2-ci dərəcəli "Stalin" mükafatı 2-ci dərəcəli "Stalin" mükafatı SSRİ xalq artisti
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

redaktə

Kulyaş Bayseyitova (qızlıq soyadı isə Beyisova) 1912-ci il aprelin 19-da (digər mənbələrə görə — 12 yanvar[2]) Rusiya imperiyasının Verni şəhərində anadan olmuşdur; digər mənbələrə görə, o, Semipalatinsk vilayətinin Karkaralı rayonunun kəndlərindən birində, Sarı-Arka çöllərində anadan olmuşdur.[K 1] Kulaş on iki yaşında Almatıya gətirildi və bir müddət internat məktəbində yaşadı.[4][5][6]

Bayseyitovanın təbii musiqi istedadı erkən özünü göstərdi. O, atası Zasından eşitdiyi mahnıları, zihri və kissanı əzbərləyib ifa edirdi.

1925–1928-ci illərdə o, Almatı Pedaqoji Kollecində oxuyub, həvəskar musiqiçilərlə iştirak edib.

1930-cu ildə Qızıl-Orduda qurulan Qazax Dram Teatrının studiyasına daxil oldu və 1929-cu ildə bu gün M. O. Ayezov adına Qazax Dövlət Akademik Dram Teatrı olaraq bilinən teatra köçürüldü. Aktyorluq və musiqi savadını öyrənərək teatrda kiçik epizodik rollar oynayırdı və tezliklə əsas rolları oynamağa başladı.

1933-cü ildə Kulyaş ömrünün sonuna qədər çıxış etdiyi Musiqili Teatrın (indiki Abay adına Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrı) truppasına qatıldı. Teatrın təlim studiyasında K. A. Dianti və V. A. Smislovskaya ilə birlikdə oxuyurdu.

Bayseyitovanın musiqi və səhnə istedadı M. O. Auezovun librettosundakı Ayman — Şolpan musiqili komediyasında Ayman obrazını, I. V. Kotsikin musiqisini yaratmaqdan sonra əyani şəkildə özünü göstərdi. Şuqa obrazı (B. Mailin və I. Kotsikin "Şuqa" musiqili dramı) müğənninin bacarıqlarının artdığını isbat edirdi, həmçinin "Zibek" rolu (E. G. Brusilovskinin "Qız-Zibek") müğənninin klassik operanın zirvəsinə qalxmasına imkan verdi.

Şərhlər

redaktə
  1. Ныне — Нарманбет в Карагандинской области Казахстана[3].

İstinadlar

redaktə
  1. Музыкальная энциклопедия. / Гл. ред. Ю. В. Келдыш. Том 1. А — Гонг. 1072 стб. с илл. — М.: Советская энциклопедия, 1973.
  2. "Любовь и смерть Куляш Байсеитовой — Номад, Казахстан". 2016-06-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-04.
  3. İstinad
  4. http://www.np.kz/old/2007/09/rludi1.html Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine Соловей
  5. "Arxivlənmiş surət". 2020-03-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-04.
  6. "Arxivlənmiş surət". 2020-03-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-05-04.

Xarici keçidlər

redaktə