Latviya keramikası

Latviya keramikası (latış. Latvijas keramika‎ və latış. Latvijas podniecība‎)- Ölkədə ən qədim incəsənət növlərindən biridir. Tarixi Neolit dövrünə qədər gedib çıxır. Latqale keramikası (latış. Latgales keramika‎) isə Latviya keramikasının ən məşhur yarımnövüdür. Latqaledə ölkənin keramika məhsullarının çox hissəsi istehsal edilir.

Bir qayda olaraq, Latviya keramikası hər hansı naxışların olmaması ilə digər ölkələrin keramikasından fərqlənir. Əsasən onların yerinə bütöv rənglərdən və ya güllərdən istifadə olunur. Ənənəvi məmulatlar təmkinli, torpaq çalarlarıyla rənglənir (yaşıl, qəhvəyi və başqaları). Ancaq bəzən həmçinin parlaq rənglər rənglərdən də istifadə olunur. Xallı şir (Yaponiyanı xatırladan şino-yaklar) Latviya keramikası üçün xarakterikdir.

Bizim eradan əvvəl

redaktə
 
Narva mədəniyyəti keramikası
 
Neolit dövründə Avropada Pit-Komb keramika mədəniyyəti bənövşəyi rənglə göstərilib

Neolit dövründə Pit-Komb keramika mədəniyyəti müasir Latviyanın bütün ərazisini əhatə edirdi. Dekerativ daraq elementləri ilə işlənmiş keramika məmulatlarına görə bu cür ad almışdır. Müasir Estoniyanın və Latviyanın bütün ərazisini əhatə edən Narva mədəniyyəti həmçinin, Litvanın və Rusiyanın qərb hissəsini əhatə edirdi. Narva mədəniyyəti Pit-Komb keramika mədəniyyətinin yarımnövü hesab olunur.

Güman edilir ki, Pit-Komb keramika mədəniyyətində Ural dilinin erkən formalarından istifadə edilmişdir. Hal-hazırda həmin dillər Ural dillərinə daxildir. Versiyalara görə, həmin dövrdə yaşayan qədim insanlar paleo-Avropa dilinin daşıyıcısı idilər.[1]

Latqale keramikası

redaktə

Məlumatlara görə, Latqale keramikasının verilən tipləri mövcuddur: vāraunieks (qidanın hazırlanması üçün küpə), medaunieks (bal saxlanılması üçün küpə), sloinīks (meyvənin saxlanılması üçün küpə), ķērne (xamanın saxlanması üçün küpə), ļaks (yağın saxlanılması üçün küpə), piena pods (inək südünün saxlanılması üçün küpə), kazelnieks (keçi südünün saxlanılması üçün küpə), pārosis (qab-qacaq daşımaq üçün), bļoda (badə), krūze (fincan, pivə və süd içmək üçün stəkan).[2]

Bəzi latqale keramika məhsulları qidanın saxlanılması üçün deyildir. Bunlara svilpaunieks (quş formalı fit), svečturis (şamdan) daxildir.

Qalereya

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. James P. Mallory and Douglas Q. Adams, "Pit-Comb Ware Culture", in Encyclopedia of Indo-European Culture,(Fitzroy Dearborn, 1997), pp. 429–30.
  2. Pujāts, Jānis.