Leyb-Qvardiyanın Qafqaz eskadronu

Leyb-Qvardiyanın Qafqaz eskadronu — Leyb-Qvardiya-Rusiya imperatorlarını mühafizə edən xüsusi birlik idi. 18 may 1811-ci ildə mühafizə xidməti, 18 noyabr 1856-cı ildə isə Qafqaz eskadronu yaranıb. Bu birlik bir neçə eskadrondan ibarət idi. Əsası Qafqaz eskadron sayılırdı. Bu eskadron özündə 4 taqımı birləşdirirdi.

• 1-ci taqım-provaslav gürcü knyaz və zadəganlarından ibarət gənclərdən
• 2-ci taqım-Terski diyarının əsilzadə dağlı gənclərindən
• 3-cü taqım-Dağıstanın və Acarıstanın əsilzadə gənclərindən
• 4-cü taqım-Zaqafqaziyanın müsəlman xan və bəy soylarından ibarət gənclərdən

Digər qvardiyalardan fərqli bu eskadron birbaşa Sankt-Peterburq hərbi dairəsinə bağlı idi. Bu eskadron imperatoru və məiyyətini müşayiət edirdi. Çarın qərar tutduğu Krasno Selo (Красно Село) düşərgəsində yerləşirdi. Eskadronun bəzi üzvləri Krım müharibəsində və 1877–1878 Rusiya-Osmanlı müharibəsində rus ordusunun tərkibində iştirak ediblər. Rusiya imperatorununun konvoyunda xidmət göstərən sonuncu azərbaycanlı 1903-cü ilin aprel ayında Leyb-Qvardiyanın Kuban eskadronunda sotnik rütbəsində xidmətə başlamış Aleksandr Rzaqulu Mirzə olub. 30.03.1917-ci ildə eskadron buraxılıb.

Eskadronun azərbaycanlı qvardiyaçıları

• Fərəc bəy Ağayev
• Hacı Səfərəli bəy Səfərbəyov
• Rüstəm bəy Mirzəyev
• Səlim bəy Rüstəmbəyov
• Şəfi bəy Fətəlibəyov
• İsmayıl ağa Bədirbəyov
• Əsəd bəy Səlimxanov
• Bala xan Şirvanski
• Cavad bəy Əmircanov
• İsa bəy Abdinov
• Aleksandr Rzaqulu Mirzə
• Rzaqulu mirzə Qovanlı-Qacar
• Fətəli mirzə Qovanlı-Qacar

Mənbə

• Галушкин Н. В. Собственный Его Императорского Величества Конвой, М., 2004 Arxivləşdirilib 2009-04-03 at the Wayback Machine. Первое издание Сан-Франциско, 1961.