Libertaliya

Libertaliya (ing. Libertatia) — "kapitan" Çarlz Conson tərəfindən yazılmış və ilk dəfə 1724-cü ildə Londonda nəşr edilmiş "Ən şöhrətli piratlar tərəfindən törədilən qarət və qətllərin ümumi tarixi" kitabının dördüncü genişləndirilmiş nəşrində təsvir edilən qondarma utopik pirat dövlət. Rəvayətə görə, adı ənənəvi olaraq "liberi", yəni "azad" sözündən Libertaliya Madaqaskarın şimal hissəsində iki-üç onilliklər ərzində mövcud olmuşdur. Ən müasir tarixçilər bu faktın etibarlılığını şübhə altına alırlar.

Bəzi tədqiqatçılara görə, "Çarlz Conson" adı çox səyahətlər etmiş, lakin heç vaxt nə Hind okeanını, nə də Karib dənizini ziyarət etməmiş, əvəzində dəniz quldurları haqqında kitablarında əsasən şifahi hekayələrdən mənbə kimi istifadə edən Daniel Defonun təxəllüslərindən biridir. Bəzi tədqiqatçılara görə, yazıçının mistifikasiyasında məqsəd istedadlı azadfikirlərin özlərinə yer tapmadığı dövrün cəmiyyətini tənqid etmək idi. İlk dəfə 1932-ci ildə amerikalı alim Robert Mur tərəfindən irəli sürülən bu nəzəriyyəni bütün ədəbiyyatşünaslar bölüşməsə də, Consonun yaradıcılığı hələ də əslində Libertaliya haqqında yeganə məlumat mənbəyidir.