Lineer motor – xətti mator ya da xəttli hərəkətli motordur, statoru və rotoru "açıq" olan bir elektrik matoru.

Haqqında

redaktə

Bu səbəblə fırlanma anı yaratmaq yerinə uzunluğu boyunca xətti güc istehsal edir. Ancaq bütün lineer matorlar düz deyildir. Lineer matorun aktiv bölümünün sonu vardır, halbuki ənənəvi elektrik matorlarında döngə davamlıdır. İş rejimi, qüvvə cərəyanı və maqnit sahəsi tətbiq edilən hissədə xətti olaraq mütənasib olduğu Lorentz tipli mator kimidir.( F= IL x B ) Lineer mator ən çox həssaslığı yüksək olan mühəndislik tətbiqlərində istifadə olunur.Eyni zamanda xüsusi elmi konfranslar və mühəndisliyə aid dərs kitabları ilə inkişaf edən tətbiqi tədqiqat sahəsidir.[1] Lineer matorun, aşağı və yuxarı sürətli 2 sinifə bölünməklə bir çox dizaynları hazırlanmışdır. Aşağı sürətli lineer matorlar, maqlev qatarlarına və digər yerdən gedən nəqliyyat tətbiqlərinə uyğundur. Yüksək sürətli lineer matorlar qısadır və misal olaraq rulon silahda olduğu kimi çox yüksək sürətə çatmaq üçün nəzərdə tutulmuşdur.[2]

Yüksək sürətli lineer matorlar hiper sürətli təsir tətqiqatlarında silah və ya kosmik gəmi hərəkəti üçün kütlə sürücüssü olaraq istifadə edilir. Bunlar adətən, hava boşluğunun bir tərəfində aktiv üç fazalı soyunma və digər tərəfində passiv bir keçirici nömrə nişanı olan AC lineer induksiya matoru (LM) dizaynındadır. Ancaq birbaşa cərəyan homopolyar lineer matoru Elektromaqnit top olaraq yüksək sürətli başqa bir xətti mühərrik dizaynındadır.

Aşağı sürətli, yüksək sürətli və yüksək güclü matorlar isə hava boşluğunun bir tərəfində aktiv sarğı və digər tərəfində bir sıra alternativ qütblü maqnitləri olan Lineer Sinxron Mator (LSM) dizaynındadır. MAqnitlər daimi maqnit və ya elektromaqnit ola bilərlər. Nümunə olaraq Şanxay Maqlev qatarının matoru LSM-dir.

Həmçinin bax

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. "Linear Motors". engineering.com. 30 Ekim 2021 tarixində arxivləşdirilib.
  2. "Linear Synchronous Motors: Transportation and Automation Systems, Second Edition". isbnsearch.org. 30 Ekim 2021 tarixində arxivləşdirilib.

Xarici keçidlər

redaktə