Listinq (qiymətli kağızlar)
Listinq (ing. list — siyahı) — qiymətli kağızların birja siyahısına daxil edilməsi (birja ticarətinə buraxılmış qiymətli kağızların siyahısı), qiymətli kağızların birja tərəfindən müəyyən edilmiş şərtlərə və tələblərə uyğunluğunun monitorinqi prosedurlarının məcmusu. Siyahıya tez-tez mübadilə siyahısının özü deyilir.
Qiymətli kağızlar sənədlərin yoxlanılmasından və qiymətli kağızın birinci və ya ikinci səviyyəli kotirovka vərəqəsinə daxil edilməsindən sonra listinq prosedurundan keçmiş kimi tanınır.
Siyahıya salınma proseduru aşağıdakı addımları əhatə edir:
- qiymətli kağızların listinqinə və ikinci səviyyəli kotirovka vərəqəsinə daxil edilməsi qaydası haqqında arayış, habelə listinqdə olmayan qiymətli kağızların ticarət təşkilatçısı vasitəsilə dövriyyəyə buraxılması haqqında ərizə. Qiymətli kağızların listinqi və onların birinci səviyyəli kotirovka vərəqəsinə daxil edilməsi qaydası haqqında ərizə yalnız həmin qiymətli kağızların emitenti tərəfindən verilə bilər.
- Ekspert qiymətləndirməsi üçün birja ilə müqavilənin bağlanması.
- Emitentin maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinə təsir göstərən mühüm faktlar haqqında məlumatın açıqlanması.
- Emitentin gəlirliliyi, likvidlik əmsalları və s. kimi göstəricilər əsasında qiymətli kağızların ekspertizasının aparılması.
- Qiymətli kağızların qəbulu üzrə komissiyanın və ya birjanın kotirovka komissiyasının emitentlərin, onların vasitəçilərinin, birja mütəxəssislərinin iştirakı ilə keçirilən iclasında ekspertizanın nəticələrinə baxılması. Emitentin qiymətli kağızlarının buraxılışının nəticələrinə dair hesabat Azərbaycan Respublikasının qanunlarına və qaydalarına uyğun olaraq qeydiyyata alınmalıdır.
Siyahı məqsədləri:
- birjada ticarət üçün əlverişli şəraitin yaradılması
- ticarət iştirakçılarının qiymətli kağızlar bazarının vəziyyəti haqqında məlumatlılığının artırılması
- qiymətli kağızların etibarlılıq səviyyəsinin müəyyən edilməsi
- qiymətli kağız sahiblərinin maraqlarının qorunması və onların etimad səviyyəsinin artırılması
Seçim meyarları:
- emitentin xalis gəliri
- emitentin aktivlərinin dəyəri
- məsələnin ölçüsü
- emitentin xərcləri
Müəyyən emitentin qiymətli kağızlarının birjanın kotirovka vərəqindən çıxarılmasına delistinq deyilir.