"Lun" raket daşıyıcı gəmi-ekranoplanSSRİ tərəfindən yaradılmış raket daşıyıcı-ekranoplan (Azərbaycan mediasında — "Xəzər canavarı", Rus dilində — "экраноплан проекта "Лунь"", NATO kod adı — "Utka"[1]).

Lun
Mənşə ölkə
Təşkilat
  • SSRİ Hərbi Dəniz Qüvvələri[d]
İstismara verilmə tarixi 1987
Uzunluğu
  • 73,8 m
Hündürlüyü 19,2 m
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ekranoplan proyektinin yaradılmasına 1970-ci illərin sonunda başlanılıb. İlk prototip 1983-cü ildə hazırlanıb. 1986cı il 16 iyul tarixində ekranoplan ilk dəfə suya buraxılıb.

Ekranoplan Xəzər Dənizi Flotiliyasına daxil idi.Əvvəlcə 8 ədəd ekranoplanın hazırlanması nəzərdə tutulurdu amma maddiyat çatışmazlığı bu planı həyata keçirməyə imkan vermədi.

Konsturksiya

redaktə

Üstünlüyü və çatışmayan cəhətləri

redaktə

"Xilasedici" ekranoplan

redaktə

Sovet İttifaqının dağılması ekranoplan layihəsinin büdcəsinə pis təsir göstərdi. 2-ci ekranoplanın inşasını başa çatdırmaq üçün onun Axtarış-xilasetmə vasitəsi kimi planlanmasına cəhd göstərildi. İşlər 1990-cı illərdə maddi çatışmazlıq üzündən, ekranoplan 75% hazır ikən donduruldu.

Sonrakı taleyi

redaktə

Hal-hazırda ekranoplan Dərbənd şəhərində "Partiot Park"da yerləşdirilib. Parkın 2023-cü ildə ziyarətçilərə açılacağı gözlənilir.[2]

Texniki xarakteristikası

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. "Lun Ekranoplan". 2014-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-06-24.
  2. "Тайны "Каспийского монстра": советские ученые научили летать боевые корабли". 2022-09-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-06-24.

Xarici keçidlər

redaktə