Məhəmməd Səfərov
Məhəmməd İsa oğlu Səfərov (1896, Saraçlı, Borçalı qəzası – 1972, Saraçlı, Bolnisi rayonu) — inqilabçı, XX əsrin əvvəllərində Gürcüstanda baş vermiş ingilabi hərəkatın gənc iştirakçılarından biri, ictimai xadim. Böyük Vətən müharibəsi illərnidə gördüyü işlərə görə “1941-1945 Böyük Vətən Müharibəsində rəşadətli əməyə görə” medalı almış, bir sıra medal və fəxri fərmanlarla mükafatlandırılmışdır. Xüsusilə də ibtidai və orta təhsilin inkişafında xüsusi xidmətinə görə.
| Məhəmməd İsa oğlu Səfərov | |
|---|---|
 | |
.svg){kind=small} | |
| – və ya: | |
| |
| |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1896 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1972 |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Fəaliyyəti | İngilabçı, ictimai xadim |
| Atası | İsa Səfəroğlu |
| Anası | Mədinə xanım |
| Uşaqları | Səfərov İlyas, Səfərov Nəbi, Səfərova Səlmi və Səfərova Mədinə. |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elm sahəsi | inqilabçı, ictimai xadim |
|
|
|
| Təltifləri |
  |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
redaktəMəhəmməd Səfərov 1896-cı ildə Gürcüstanın Bolnisi rayonunun Saraçlı (Borçalı) (indiki Mamxuti) kəndində anadan olmuşdur. 1911-ci ildə təhsil almaq məqsədilə ilk dəfə Tiflisə gedir.Ancaq kasıb ailədən olduğu üçün məktəbə qəbul edilmir və burada qalıb işləməyə məcbur olur. 1913-1916-cı illərdə inqilabçı gənclərə qoşulub fəhlə hərəkatlarında fəal iştirak edir, Filipp Maxardzenin başçılıq etdiyi təşkilata üzv qəbul olunur. Bundan başqa o,1918-ci ilin aprelində Borçalı qəzasında fəaliyyət göstərən cinayətkar dəstələrə qarşı mübarizə aparan gizli dəstənin fəal iştirakçılarından biri olmuşdur. (К. Кərimov «Hədər getməyən ömür», Sovet Gürcüstanı, 7 yanvar 1988-ci il).
1917-ci ildə M.Səfərov inqilab komitəsinin tapşırığı ilə doğma kəndə qayıdaraq fəaliyyətini davam etdirir.Gürcüstanda bolşeviklər hakimiyyətə gəldikdən sonra, 1921-ci ildə Borçalı Mahal İngilab Komitəsinin sədr müavini, bir il sonra Torpaq Komitəsinin sədri təyin olunub,hansı ki,indiki Bolnisi rayonunun cənub bölgəsini əhatə edirdi.Komitə onun rəhbərliyi ilə “torpaq haqqında dekret”i uğurla həyata keçirir. Səfərovun adı kəndlilərə torpaq vermiş bir insan kimi Borçalı tarixinə yazılır.
1926-ci ilin mayında Məhəmməd Səfərov Saraçlı Kənd Sovetinin sədri seçilir.1927-ci ildə isə indiki Bolnisi rayonunun cənubunun bir neçə kənd sovetliyini birləşdirən İmirhəsən Nahiyə (Tem)Sovetliyinə başçiliq edir.O həmin illər cinayətkarlığa qarşı mübarizə aparır və NKVD-nin tapşırıği ilə 2 mindən artıq silah yiğilaraq dövlətə təhvil verilir.
Məhəmməd Səfərov əhalinin savadsızlığının qarşısını almaq üçün mühüm işlər görmüşdür.Xalq Komisarları Sovetinin”əhalinin savadsızlığının aradan qaldırılması haqqında dekretinə əsasən” 1919-cu ildə Saraçlıda ilk dəfə açılmış 4 sinifli kiçik bir məktəb, 1926-1927-cı illərdə M.Səfərovun bilavasitə rəhbərliyi altında fundamental şəkildə qurulmuş və böyüdülmüş, hətta məktəbin binasında böyüklər üçün Əlifba Məktəbi də açılmışdır. Onun təşəbbüsü və rəhbərliyi ilə 30-cu illərin əvvəllərində Saraçlı məktəbi yeddillik orta məktəbə çevrilmiş,eyni zamanda, bundan əlavə Sarvan (Marneuli) məktəbi də əsaslı təmir olunmuşdur.
60-cı illərin əvvəllərində M.Səfərovun böyük oğlu İlyas Səfərovun tövsiyə və rəhbərliyi altında Saraçlı Kənd məktəb binası yenidən tikilmiş və istifadəyə verilmişdir.
1929-1930-cu illər M.Səfərov Moskvada Kənd təsərrüfatı işçilərinin Ümumittifaq Kurslarında təhsil almışdır.
Gürcüstanin Cənub bolgələrində Sovet hakimiyyətinin qurulmasında fəal iştirakına (qolçomaqlara qarşı mübarizı,torpaq islahatının həyata keçirilməsi və əhalinin savadsızlığının aradan qaldırılması) görə yubiley medalı ilə təltif olunmuşdur.
1941-1945 Böyük Vətən Müharibəsi illərində M.Səfərov cəhbə üçün isti paltar və sursat təşkil edib göndərir, həmçinin onun şəxsən özü tərəfindən 25 min rubl məbləğində pul hərbi texnikanın yaradılmasına kömək üçün keçirilmişdir.
Müharibə zamanı və müharibədən sonra gördüyü işlərə görə M.Səfərov medallarla tərtib edilmişdir: “1941-1945 Böyük Vətən Müharibəsində rəşadətli əməyə görə ”, Böyük Vətən Müharibəsində Qələbənin 20 illiyi”, “SSSR-in Silahlı Qüvvələrinin 50 illiyi”.
1956-cı il. M.Səfərov Gürcüstanın Fəxri Təqaüdçüsü adına layiq görülülmüşdür. 1972-ci ildə vəfat edib, məzarı doğma kəndi Saraçlıdadır.
Müxtəlif illərdə tutduğu vəzifələrin siyahısı
redaktə- 1921-ci il – Borçalı Qəza İngilab Komitəsinin sədr müavini.
- 1922-1924-cü illər – Qəza Torpaq Komitəsinin sədri.
- 1926-cı il-Saraçlı Kənd Sovetinin sədri.
- 1927-ci il – İmirhəsən Nahiyə (Tem) Sovetinin sədri.
- 1929-cu il – Borçalı Kəndli komitəsi və Borçalı Qəza Torpaq Şöbəsinin sədri.
- 1930-cu il – Borçalı Qəza İcra Komitəsinin sədr müavini.
- 1931-1935-ci illər – Borçalı Kənd Soveti Deputatlarının sədri; Borçalı rayonunun Prezidium üzvü.
- 1936-cı il – Borçalı rayonunun İcra Komitəsinin torpaq şöbə müdiri; Sarvan kəndində kolxoz sədri.
- 1937-ci il – Marneuli rayonunun Gorarxı( Alqeti) kəndində kolxoz sədri.
- 1940-1941-ci illər – Saraçlı Kənd Sovetinin katibi.
- 1942-1945-ci illər – Saraçlıda kolxoz sədri.
- 1945-1956-cı illər – Saraçlıda kolxoz anbarının müdiri.
Hökumət mükafatları
redaktə- "1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı
- "1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 20 illiyi" yubiley medalı
- "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 50 illiyi" yubiley medalı
- "Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə" yubiley medalı
- Gürcüstanda sovet hakimiyyətinin qurulması və Gürcüstan Kommunist Partiyasının 50 illiyi ilə əlaqədar fəxri fərman.
- Bolnisi rayonu, Saraçlı kəndində ibtidai və orta təhsilin inkişafında xüsusi xidmətlərinə görə tərifnamə.
Qalereya
redaktə-
Saraçlı Kənd Sovetinin deputat vəsiqəsi -
Medal: "1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində qələbənin 20 illiyi" yubiley medalı -
Medal: 1941-1945 Böyük Vətən Müharibəsində Qələbənin 20 illiyi -
Medal: "SSRİ Silahlı Qüvvələrinin 50 illiyi" yubiley medalı -
Medal:"Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə" yubiley medalı
Ədəbiyyat
redaktə- Səfərova G.: «Saraçlı kındinin tarixindən bir səhifə», (kitab). Bakı, Nağıl Evi nəşriyyatı, 2007.
- Kərimov K.: «Hədər getməyən ömür», (qəzet məqaləsi). Sovet Gürcüstanı, 7 yanvar, 1988.