M36 Cekson
90MM Gun Motor Carriage M36 (Slugger) ABŞ Silahlı Qüvvələri tərəfindən İkinci dünya müharibəsində istifadə edilmiş olan tankvurandır.
| M36 Cekson | |
|---|---|
 | |
| Ölkə | |
| İstismar tarixçəsi | |
| İstifadə edilən döyüşlər | |
| İstehsal tarixçəsi | |
| İstehsalçı | General Motors |
| Xüsusiyyətləri | |
| Ağırlığı | 29 t |
| Eni | 3,05 m |
| Hündürlüyü | 3,28 m |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi redaktə
ABŞ Ordusu tərəfindən istifadə olunan M10 tankvuranında istifadə edilən M7 topu yeni nəsil Alman Tiger və Panther tanklarına qarşıa təsirsiz idi. Buna görə də, ABŞ mühəndisləri yeni bir tank istehsal etmək və həmin tankın üzərinə də, M3 markalı 90 mm-lik top yerləşdirmək qərarı verdilər.
M10A1 modelinin gövdəsinin üstünə yeni bir qüllə yerləşdirdilər. Bu qüllənin üstündə 90 mm-lik çapa malik olan tank topu və 50 cal Browning M2HB pulemyotu var idi. Digər ABŞ istehsalı olan tankvuranlarında olduğu kimi bunların da, üstləri açıq olduğundan həm görüş məsafəsi daha yaxşı təmin edilirdi, həm də, tankın çəkisi azaldılmış olurdu. Ekipajı qəlpələrdən qorumaq üçün qüllənin üstünə müdafiə qapağı əlavə edilmişdi.
İlk dəfə olaraq 1944-cü ilin sentyabr ayında istifadə edilmişdir. Ümumi olaraq müharibənin sonuna qədər 1400 ədəd istehsal edilmişdirlər. 1944-cü ilin payızında təcili ehtiyac səbəbindən 300 ədəd M4 tankına 90 mm-lik topa malik olan qüllə yerləşdirilmiş və cəbhəyə göndərilmişdir. M36 tankları həmişə əsgərlər tərəfindən sevimli bir texnika olmuşdur. Bunun ən vacib səbəbi ABŞ ordusunun əlindəki Nasist Almaniyası ağır tankları (Tiger II, Panzer V (Panther) və s.) ilə mübarizə aparmağı bacaran bir neçə texnikadan biri olması idi. İkinci dünya müharibəsindən sonra Koreya müharibəsində Şimali Koreya ordusunda istifadə edilmiş olan SSRİ istehsalı olan zirehli döyüş maşınlarına qarşı istifadə edilmişdirlər. Müharibə dövründə köməkçi sürücü bölməsinə daha bir ədəd pulemyot quraşdırılmışdır.
M36 Ceksonlar həmçinin çoxsaylı dövlətlərə də, satılmışdırlar. Yuqoslaviya ordusu Qızıl Ordu tərəfindən istifadə olunan T-55 tanklarının 500 at gücündəki dizel mühərrikini bu texnikaya əlavə etmişdirlər. Yuqoslaviya vətəndaş müharibəsi dövründə xorvatlar bu texnikadan istifadə etmişdirlər. Hələ də, M36 Cekson tankları Xorvatiya Silahlı Qüvvələrinin Zirehli Birləşmələrində istifadə edilir.
Qısa xüsusiyyətləri redaktə
Modelləri redaktə
- M36
90 mm-lik topa malik tank qüllə 3" GMC M10A1 qülləsi ve M4A3 şassili. (1,298 ədəd istehsal edilmiş və modifikasiya edilmişdir) Rəngli rəsm Arxivləşdirilib 2007-07-01 at the Wayback Machine
- M36B1
90 mm-lik topa malik tank qülləli orta tank M4 Sherman (M4A3) qülləsi və şassisi. (187 ədəd istehsal edilmiş və ya modifikasiya edilmişdir). Rəngli rəsm Arxivləşdirilib 2007-06-30 at the Wayback Machine
- M36B2
90 mm-lik topa malik tank qülləsi 3" GMC M10 qülləsi və M4A2 şassili, dizel mühərrikli. (287 ədəd istehsal edilmiş və ya modifikasiya olunmuşdur) Rəngli rəsm Arxivləşdirilib 2007-06-30 at the Wayback Machine
Xarici keçidlər redaktə
- OnWar Arxivləşdirilib 2005-11-22 at the Wayback Machine
- WWII Vehicles Arxivləşdirilib 2006-03-20 at the Wayback Machine
- Militaria: Tank Destroyers Arxivləşdirilib 2007-03-28 at the Wayback Machine
