Malta dövləti
Malta Dövləti (malta Stat ta’ Malta) — müasir Malta Respublikasının sələfi. 21 sentyabr 1964-cü ildən 13 dekabr 1974-cü ilədək mövcud olmuş dövlət. Dövlət rəsmən konsitutsiyalı monarxiya olmuşdur.
Dövlət | |||||
Malta dövləti | |||||
---|---|---|---|---|---|
malta Stat ta’ Malta | |||||
|
|||||
Himn: Mata himni |
|||||
|
|||||
Paytaxt | Valletta | ||||
Dilləri | Malta dili, ingilis dili | ||||
Rəsmi dilləri | Malta dili, ingilis dili | ||||
Valyuta | funt sterlinq | ||||
Ərazisi | 316 km2 | ||||
Əhalisi | 314216 | ||||
İdarəetmə forması | Konstitutsiyalı monarxiya | ||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarix
redaktəMalta vəliəhd koloniyası İngiltərə Parlamentinin 1964-cü ildə qəbul etdiyi Malta Müstəqillik Qanununa əsasən müstəqil olur. Həmin ilin mayında referendumla təsdiqlənən Maltanın yeni Konstitusiyasına əsasən kraliça II Elizabet Maltanın Kraliçası elan olunur. Onun konstitusiyaya əsasən funksiyaları Malta general qubernatoruna verilir. Dövlətin mövcudluğu dövründə II Elizabet 1967-ci ilin noyabr ayında Maltaya bir dəfə gəlir. İngiltərə Parlamenti tərəfindən Malta Müstəqillik Qanununun qəbul edilməsindən və Malta Konstitusiyasının təsdiqlənməsindən sonra 1964-cü ilin mayında keçirilən referendumda seçicilərin 54.5% müstəqlliyə səs verir. 21 sentyabr 1964-cü ildə Malta dövləti reallığa çevrilir. Onun konstitusiyalı monarxiya rejimi Maltanın kraliçası II Elizabet olur. Bu tarix hələ də Maltanın müstəqilliyi günü olaraq qeyd olunur. 1 dekabr 1964-cü ildə Malta Birləşmiş Millətlər Təşkilatına qəbul edilir. Ölkə ərazisində Funt sterlinq və Malta lirəsi əsas pul vahidi olmuşdur. Ölkənin paytaxtı - Valletta.
General-qubernatorları
redaktəGeneral-qubernatorlar 1964-1974 illər arasında Maltada vəzifələrini icra etmişlər:
- Ser Moris Henri Dorman (21 sentyabr 1964 - 4 iyul 1971)
- Ser Entoni Mamo (4 iyul 1971 - 13 dekabr 1974)
Baş nazirləri
redaktəBaş nazirlər 1964-1974 illər arasında Maltada vəzifələrini yerinə yetirmişlər:
- Corc Borq Oliver (21 sentyabr 1964 - 21 iyun 1971)
- Dom Mintoff Evi (21 iyun 1971 - 13 dekabr 1974)
Respublikaya keçid
redaktə13 dekabr 1974-cü ildə Dom Mintoffun Leyborist Hökuməti tərəfindən konstitusiya dəyişiklikləri edildikdən sonra monarxiya ləğv edildi. Malta Birliyin içərisində bir respublika olur. Hakimiyyət parlament tərəfindən təyin olunan dövlət başçısı funksiyasını yerinə yetirən prezidentə həvalə edildi. Son qubernator general Ser Entoni Mamo Maltanın ilk prezidenti təyin edildi.
Mənbə
redaktə- "Orders of the Day — Malta Independence Bill: 23 Jul 1964: House of Commons debates". TheyWorkForYou. 1964-07-23. İstifadə tarixi: 2017-01-26.
- "Malta Independence: 22 Jul 1964: House of Commons debates". TheyWorkForYou. 1964-07-22. İstifadə tarixi: 2017-01-26.
- "Malta Independence Act 1964". Legislation.gov.uk. İstifadə tarixi: 2017-01-26.
- "MALTA INDEPENDENCE BILL (Hansard, 28 July 1964)". Hansard.millbanksystems.com. İstifadə tarixi: 2017-01-26.
- "MALTA REPUBLIC BILL [LORDS] (Hansard, 5 May 1975)". Hansard.millbanksystems.com. İstifadə tarixi: 2017-01-26.
- "MALTA REPUBLIC BILL [H.L.] (Hansard, 20 March 1975)". Hansard.millbanksystems.com. İstifadə tarixi: 2017-01-26.
- "Malta Republic Act 1975". Legislation.gov.uk. 1974-12-13. İstifadə tarixi: 2017-01-26.
- "Malta: Polity Style: 1964-2017". Archontology.org. İstifadə tarixi: 2017-01-26.
- "Malta: Heads of State: 1964-1974". Archontology.org. İstifadə tarixi: 2017-01-26.
- "Malta: Governors-General: 1964-1974". Archontology.org. İstifadə tarixi: 2017-01-26.
- Ben Cahoon. "Malta". Worldstatesmen.org. İstifadə tarixi: 2017-01-26.
- "STATE OF MALTA 01". Steno.webs.com. 2017-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-01-26.