Marketinq araşdırmaları

Marketinq araşdırmaları (ing. marketing research) — bazarın diktə etdiyi iqtisadiyyatda istehlakçıların, rəqiblərin və bazarların davranışlarını, istəklərini və üstünlüklərini anlamağa yönəlmiş biznes tədqiqatının bir forması və tətbiqi sosiologiyanın istiqaməti.

1923-cü ildə ACNielsen şirkətinin yaradılması ilə statistik elm kimi marketinq tədqiqatı sahəsinə Artur Nilsen tərəfindən öncülük edilmişdir.

Marketinq tədqiqatı üsulları

Marketinq tədqiqatı metodları şirkətin mövcud olduğu marketinq mühitinin empirik, nəzəri və praktiki öyrənilməsi və təhlili üsulları, prosedurları və əməliyyatlarıdır [1].

Tədqiqat üsullarının yerləşdiyi yerə görə təsnifatı

• sahə tədqiqatı üsulları - təbii şəraitdə marketinq mühitinin tədqiqi (sorğular, sınaqlar);
• kreslo bazarının tədqiqi üsulları;

Tədqiqatın istifadə tezliyinə görə bazar tədqiqatı metodlarının təsnifatı

• müntəzəm tədqiqat (dövri tədqiqat);
• təkrar tədqiqat - əvvəllər əldə edilmiş məlumatı dəqiqləşdirmək, təsdiqləmək məqsədilə aparılan tədqiqat;
• tək müşahidələr (məqsədli tədqiqatlar);

Aşağıdakı üsullar bazar əhatəsinə görə fərqlənir

• davamlı tədqiqat;
• nümunə tədqiqatları;

Müşahidə obyektindən asılı olaraq tədqiqat metodları fərqləndirilir.

• xarici marketinq obyektlərinin tədqiqi;
• özünü müşahidə (məsələn, müştəri xidmətinin keyfiyyətinin tədqiqi).

İnformasiya əldə etmə üsuluna görə aşağıdakı bazar tədqiqatı üsulları fərqləndirilir

• sorğu hədəf auditoriyanın fikirlərini öyrənmək yolu ilə məlumat əldə etmək üsuludur;
• müşahidə müşahidə obyektinə heç bir təsir göstərmədən məlumat əldə etmək üsuludur;
• eksperiment müəyyən amillərin tədqiqat obyektinə təsirinin bir və ya bir neçə amildə idarə olunan dəyişikliklər metodu ilə öyrənildiyi və onların öyrənilən obyektə təsirinin izləndiyi bazar tədqiqatı üsuludur;
• simulyasiya modelləşdirmə tədqiqat obyektinin davranışını adekvat surətdə əks etdirən əvvəllər işlənmiş riyazi modeldən istifadə etməklə marketinq tədqiqatı üsuludur;
• ekspert qiymətləndirmələri üsulu - mütəxəssislərdən məlumat əldə etməyə, onun təhlilinə və ümumiləşdirilməsinə yönəlmiş prosedurlar məcmusudur.

Auditoriya cəlb edilməsinin qanunauyğunluğuna görə bazar tədqiqatı üsullarının təsnifatı

• təsadüfi seçmə — hədəf auditoriyaya aid tədqiqat respondentləri üçün təsadüfi seçilmiş;
• giriş paneli marketinq sorğularında iştirak edən respondentlərin daimi bazasıdır.

Həmçinin bax

• A/B testi