Mengüsu

Mengüsu — türk mifologiyasında abi-həyat, ölümsüzlük və həyat bəxş edən iksir. "Dirlik Suyu" şəklində də ifadə tapar. Digər adı Bengisudur. Bəzi türk dillərində Mengüsuv və ya Mengüsub da adlandırılar. İçənlərə ölümsüzlük və gənclik təmin edər. Uluqayının dibindəki bir çuxurdan qaynaqlanar. Başında bir gözətçi ruh olar. Bir çay və ya dərə şəklində axar. Bəzən köpük şəklində gəlir. Məsələn, Koroğlu dastanında bir çaydan üç köpük şəklində gəlir. Məcazi olaraq, müdrikliyə, qalıcı əsərlər düzəltməyə, yaxşılığa işarədir. Ölüləri belə dirildə bilər. İçənlərə güc və qüvvət verər. Xəstələrə yaxşılaşdırar. Aşığın Buta (Badə) etməsi əsnasında içdiyi işığın da əslində bu su olduğu qarşıya qoyular. Çünki, ozanın söylədiyi şeirlər özünün ölümündən sonra da yaşamağa davam edəcək. Xızırın bu suyu içdiyinə inanılar. Bundan başqa Bengi adlı bir xalq oyunu da mövcuddur. Manixeizm dininin qurucusunun adı olan Maninin adı da Mengü ilə əlaqələndirilmişdir. İslam inancında isə Bengü və Beyrü (əbədi və əzəli) olan tək varlıq Allahdır. Bir çox sivilizasiyada belə bir həyat suyuna dair, çox vaxt bir-birindən müstəqil olaraq ortaya çıxıb inkişaf edən ortaq bir inancın tapılması isə maraqlıdır. Bengi sözcüyü sonsuzluq mənasını verər.

Mənbə

• Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)  (türk.)