Meqino-Xanqalas ulusu

Meqino-Xanqalas ulusu (saxa Мэҥэ Хаҥалас улууһа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi şəhər tipli Nijnı Bestyax qəsəbəsidir[2][3].

Meqino-Xanqalas ulusu
Мэҥэ Хаҥалас улууһа
Bayraq Gerb
Bayraq Gerb

61°57′36″ şm. e. 129°54′36″ ş. u.


Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb 1930
Sahəsi
  • 11.700 km²
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 30.971 nəf. (1 yanvar 2018)[1]
Rəsmi sayt
Meqino-Xanqalas ulusu xəritədə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Coğrafiyası redaktə

Sahəsi - 11,7 min km²-dir. Şimaldan Ust-Aldan, şimal-şərqdən Çurapçı, cənub-şərqdən Amqin, cənub-qərbdən Xanqalas, qərbdən Yakutsk şəhər dairəsi ilə həmsərhəddir. Bu Saxa Respublikasındakı ən kiçik ulusudur. Onun sahəsi respublikanın ən böyük ulusundan - Olenok ulusundan 27 dəfə kiçikdir. Lakin eyni zamanda ulusun sahəsi İsrail ərazisi ilə müqayisə olunur.

Təbii şərait redaktə

Ulus Mərkəzi Yakut ovalığı üzərində yerləşir. Cənub hissəsi Prilenski platosundadır.

Ulusun qərb sərhədi Lena çayının qolları boyunca yerləşir.

Ulusun ərazisində 3 düzənlik var: Mayinskaya, Neryuktyay, Tyunqyulunskaya.

Ərazisində çoxlu sayda göl vardır: Tyunqyulyu, Balıktax. Abalax gölü müalicəvi palçığa sahibdir.

Yanvarda orta temperatur −41 ... −42 ° C, iyul + 17 ... + 18 ° C olur. Yağıntının miqdarı il ərzində 200-255 mm təşkil edir.

Tarixi redaktə

10 fevral 1930-cu ildə təsis edilmişdir. İki keçmiş Saxa ulusunun birləşdirilməsi ilə formalaşmışdır - Meqinski və Şərqi Xanqalas.

8 noyabr 2007-ci ildə Saxa Respublikası Dövlət Məclisi (İl Tumen), ulus mərkəzinin Maya kəndindən Nijni Bestyaxa köçürülməsi haqqında qanun qəbul edir.

Əhalisi redaktə

Milli tərkib

2002-ci il siyahıyaalmasına görə saxalar əhalinin 91%, ruslar - 6,4%, ukraynalılar - 0.4%, Evens - 0.3%, digərləri 1.5% təşkil edir.

Urbanizasiya

Şəhər şəraitində (Nijni Bestyax) ulus əhalisinin 13,41% -i yaşayır.

Yerli özünü idarəetmə redaktə

Meqino-Xanqalas ulusu ərazisinə 1 şəhər və 30 kənd inzibati vahidliyinə ümumilikdə 36 yaşayış məntəqəsi daxildir[4][5].

Tanınmış şəxsləri redaktə

Yeqor Nikolaeviç Alekseev - məşhur Yakut sümük oymaçısı, SSRİ Rəssamlar İttifaqının üzvü.

Vladimir Petroviç Larionov - mexanik, Rusiya Elmlər Akademiyasının akademiki. Şimalın Fizika və Texniki Problemlər İnstitutunun direktoru.

Marina Viktorovna Levtova - sovet, rus teatr və kino aktrisası, Rusiyanın əməkdar artisti.

Dmitri Fedoroviç Xodulov - Sovet rejissoru, aktyor, SSRİ xalq artisti.

Tuyara Anatolyevna Svinoboeva - Rus teatr və kino aktrisası

Fedor Kuzmiç Popov - Sovet İttifaqı Qəhrəmanı.

İstinadlar redaktə

  1. 26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. Rusiya Dövlət Federal Statistika Xidməti.
  2. "«Предвыборный настрой внеочередной сессии»". газета «Якутия».[ölü keçid]
  3. "«Перенос административного центра в п. Нижний Бестях осуществится в два этапа»". Якутское-Саха Информационное Агентство.[ölü keçid]
  4. "Закон Республики Саха (Якутия) от 30 ноября 2004 года N 173-З N 353-III «Об установлении границ и о наделении статусом городского и сельского поселений муниципальных образований Республики Саха (Якутия)»". 2019-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-27.
  5. "Перечень населённых пунктов, входящих в состав сельских и городских поселений Республики Саха (Якутия)". 2013-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-01-14.