Mirnı ulusu

Mirnı ulusu
Mirnı ulusu
Bayraq[d]	Gerb[d]
	62°32′ şm. e. 113°57′ ş. u.
Ölkə	Rusiya;
İnzibati mərkəz	Mirnı (Yakutiya)
Tarixi və coğrafiyası
Yaradılıb	12 yanvar 1965
Sahəsi	165.800 km²;
Saat qurşağı	Yakutsk vaxtı[d];
Əhalisi
Əhalisi	72.171 nəf. (1 yanvar 2018);
	Rəsmi sayt
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Mirnı ulusu (saxa Мииринэй улууhа) — Rusiya Federasiyası, Saxa Respublikasının ərazisinə daxil olan inzibati rayon. İnzibati mərkəzi Mirnı şəhəridir.

Coğrafiyası redaktə

Sahəsi 165,8 min km²-dir. Şimaldan və şimal-şərqdən Olenok ulusu, şərqdən Nyurba və Suntar ulusları, cənubdan Lena ulusu, qərbdən İrkutsk və Krasnoyarsk vilayətləri ilə həmsərhəddir. Bu ərazidə böyük bir anomal vadilərdən biri Ölüm vadisi yerləşir.

Təbii şərait redaktə

Relyefi platodur. Ulusun şimalında Vilyoy yaylası, cənubda Prilensi yaylası yerləşir.

Böyük çayı Vilyoydur. Ulus ərazisində Vilyoy su anbarı yerləşir.

Yanvar ayının orta temperaturu cənubda -32 ° C-dən şimalda -40 ° C, iyulda + 14 ... + 16 ° C arasında dəyişir. İllik yağıntının miqdarı 250-300 mm-dir.

Tarixi redaktə

Nüvə partlayışları redaktə

2 oktyabr 1974-cü ildə Udaçnı şəhərindən 2,5 km şimalda, 98 m dərinlikdə, 1,7 kiloton tutumlu yeraltı nüvə partlayışı reallaşır.

24 avqust 1978-ci il, Ayxaladan 39 km şərqdə, Kraton-3 qurğusunda 577 metr dərinlikdə, 19 kiloton tutumlu bir sənaye nüvə partlaması reallaşdırılır.

1976-1987-ci illərdə "Oka", "Vyatka", "Şeksna", "Neva" partlayışlarında tutumu 15 kiloton olan beş partlayış. Mirny şəhərindən 120 km cənub-qərbdə, Srednebotuobinski neft yatağında baş tutur.

Ulusun tarixi redaktə

Mirnı rayonu 12 yanvar 1965-ci ildə Lena, Suntar və Olenok rayonlarının ərazilərinin bir hissəsindən qurulmuşdur.

1930-cu ildə müasir Mirnı ulusu ərazisinin bir hissəsini əhatə edən Sadınski rayonu qurulur. Onun ərazisinə Botuobinski, Sadınski, Çuoninski daxil olur. 1948-ci ildə rayon ləğv edilir.

Əhalisi redaktə

Milli tərkib

2002-ci il siyahıyaalmasına görə əhalisinin 67,5% - ruslar, 9,8% - ukraynalılar, 7,6% - saxalar, 6,5% - tatarlar, 1,3% - buryatlar, qalanları - digər millətlər təşkil edir.

Urbanizasiya

Şəhər şəraitində (Mirnı və Udaçnı şəhərləri, Ayxal, Almaz, Svetlı və Çernışevski şəhər tipli qəsəbələri) ulus əhalisinin 96,52 % -i yaşayır.

Yerli özünü idarəetmə redaktə

Mirnı ulusu ərazisinə 6 şəhər və 3 kənd inzibati vahidliyinə ümumilikdə 14 yaşayış məntəqəsi daxildir^[2]^[3].

Nəqliyyat redaktə

Anabar (Lensk - Mirnı - Çernışevski - Udaçnı) və Vilyoy (Yakutsk - Vilyoysk - Mirnı) avtomobil yolları rayon ərazisindən keçir.

Mirnı və Polyarnıdə hava limanları vardır.

İstinadlar redaktə

[_c042ad426adc2905-1] 26. Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года. Rusiya Dövlət Federal Statistika Xidməti.

[МОЯ-2] "Закон Республики Саха (Якутия) от 30 ноября 2004 года N 173-З N 353-III «Об установлении границ и о наделении статусом городского и сельского поселений муниципальных образований Республики Саха (Якутия)»". 2019-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-27.

[3] "Перечень населённых пунктов, входящих в состав сельских и городских поселений Республики Саха (Якутия)". 2013-07-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-01-14.

[1]

[2]

[3]