Mirzə Ağa Təbrizi

Mirzə Ağa Təbrizi (? — 1915) — dramaturq

Həyatı

Mirzə Ağa Təbrizinin həyatı barədə məlumat azdır. Rus, fransız, ərəb və fars dillərini kamil öyrənməsi, İstanbul, Hələb və başqa şəhərlərin dövlət idarələrində diplomat olması güman edilir. M. F. Axundovun realist ənənələrinin davamçısı kimi fars dilində "Ərəbistan hakimi Əşrə xanın sərgüzəşti", "Zaman xanın Bürccürddə hakimliyi", "Xabcali", "Ağa Haşımın eşqbazlığı" və "Şahqulu Mirzənin Girmanşahda sərgüzəşti" komediyaların; zəif cəhətlərinə baxmayaraq, feodal həyat tərzi, şahın üsuli-idarəsində olan özbaşınalıq ciddi tənqid olunmuşdur. Bu pyeslər səhvən Mülkim xana aid edilmişdi "Risaleyi-əxlaqiyyə" pedaqoji əsəri geniş yayılmışdır.

1907-ci ildə Azərbaycanın görkəmli publisistlərindən Mirzə Ağanın redaktorluğu ilə "Naleyi-millət" adlı qəzet buraxılmağa başlandı.

Ədəbiyyat

• See also H. Algar, Mīrzā Malkum Khān, Berkeley, 1971, pp. 264–77.
• Y. Arīanpūr, Az Ṣabā tā Nīmā I, 2nd ed., Tehran, 1351 Š./1972, pp. 358–66.
• A. Bricteux, Les comédies de Malkom Khan, Paris and Liège, 1933;
• H. Evans, "An Enquiry into the Authorship of Three Persian Plays Attributed to Malkom Khan," Central Asian Review 15, 1967, pp. 21–25.
• F. Gaffary, "The Secular Theatre in Iran," McGraw-Hill Encyclopedia of World Drama, 2nd ed., New York, 1983.
• F. Gaffary, "The Theatrical Movement of the Iranians," Bibliographical Anthology of Theatrical Movement, Loyola University, 1982.
• H. Gūrān, Kūšešhā-ye nāfarǰām, Tehran, 1360 Š./1981, pp. 53–63.
• Ḥ. Maḥbūbī Ardakānī, Tārīḵ-e moʾassasāt-e tamaddonī-e ǰadīd dar Īrān, Tehran, 1354 Š./1975, pp. 292–304.
• M. B. Moʾmenī, ed., Mīrzā Āqā Tabrīzī, Tehran, 1356 Š./1977.
• H. Sālek, Čand goftār pīrāmūn-e panǰ namāyeš-nāma-ye Mīrzā Āqā Tabrīzī, Tabrīz, 1357 Š./1978.
• G. Scarcia, "Malkom Khan (1833–1908) e la nascita del teatro persiano moderno," Oriente Moderno 47, 1967, pp. 248–66.
• G. Scarcia, Mīrzā Āqā Tabrīzī: Tre Commedie, Naples, 1969.