Mixail Attaliat (yun. Μιχαήλ Ἀτταλειάτης; 1021, Antalyatəq. 1080) — XI əsr Bizans tarixşünası və hüquqşünası.

Mixail Attaliat
q.yun. Μιχαήλ Ἀτταλειάτης
Doğum tarixi 1021
Doğum yeri
Vəfat tarixi təq. 1080
İmza
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

redaktə

Mixail Attaliat böyük ehtimalla 1030–1040-cı illər arasında Bizans imperiyasının Attaliya şəhərində anadan olmuşdur. Onun növbəti illərdə imperiyanın paytaxtı olan Konstantinopol şəhərinə köçdüyü güman edilir. O, Konstantinopolda məhkəmə və hərbi hakim kimi çalışmışdır.[1]

O, IV Roman Diogenin 1068-ci ildə səlcuq türklərinə qarşı başlatdığı yürüşdə iştirak etmişdir.[2] Attaliat 1072-ci ildə imperator VII Mixail Duka üçün «Libri Basilici» adlandırılan yenilənmiş qanunnaməni tərtib etmişdir. O, 1077-ci ildə Rodost şəhərində bir monastır qurmuş və onun nizamnaməsini tərtib etmişdir, hansı ki, Bizans imperiyasının IX əsrdəki sosial-iqtisadi vəziyyəti haqqında olan əhəmiyyətli bir mənbə hesab edilir. Həmin il o, vəsiyyətnamə («Diataxis») yazır. Bu 50 səhifəlik vəziyyətnamə içində monastıra veriləcək olan mülklərin və ən azı doqquz kitabın siyahısı var.[3]

O, 1079–1080-ci illərdə «Tarix» əsərini ərsəyə gətirir. Əsər Bizans imperiyasının 1034–1079-cu illərdəki tarixini, imperiya daxilindəki siyası qarışıqlıq və səlcuq türklərinin şərq cəbhəsindən göstərdiyi təzyiqi əhatə edir.[4]

Mənbə

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. "Атталиат Михаил". fxweek.info (rus). Православная энциклопедия. October 4, 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 16, 2020.[ölü keçid]
  2. Psell, Mixail. Хронография [Глава «Евдокия. Роман IV» : Правление Романа Диогена] // Lyubarski, Y. N. (redaktor). [Примечание 10] (rus). Sankt-Peterburq: Алетейя. 2003. səh. 396. ISBN 5-89329-594-3. 2018-10-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-16.
  3. "Пергаментные рукописи". maxbooks.ru (rus). История книги. October 4, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 16, 2020.
  4. Отрывок см.: Attaliat, Mixail. Битва при Манцикерте (19 августа 1071 г.) // Хрестоматия по истории средних веков (rus). 1. Moskva: Изд-во соц.-эк. лит. 1961. 2022-04-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-16.

Ədəbiyyat

redaktə
  • Michael Attaleiates, The History, trans. Anthony Kaldellis & Dimitris Krallis, (Cambridge/Mass.: Harvard University Press, 2012).
  • The History was originally edited by I. Bekker, in the "Corpus Script. Byz." (Bonn, 1853). A new Greek edition and Spanish translation was published by I. Pérez Martín, Miguel Ataliates, Historia, (Nueva Roma 15) Madrid 2002.
  • P. Gautier, «La Diataxis de Michel Attaliate», REB 39 (1981), 5-143 for an edition of the Diataxis with French translation. For an English translation see Alice-Mary Talbot in Byzantine Monastic Foundation Documents, ed. John P. Thomas and Angela Constantinides Hero (Washington, DC: Dumbarton Oaks, 2000), 1: 326-76.
  • For the law-manual of Attaleiates see Ponema Nomikon, ed. Ioannes Zepos and Panagiotis Zepos. In Jus graecoromanum (Athens: Georgios Phexis and son, 1931), 7: 411-97
  • Antonios Vratimos, "Was Michael Attaleiates present at the battle of Mantzikert?" Byzantinische Zeitschrift 105.2 (2012): 829–839
  • Dimitris Krallis, Michael Attaleiates and the Politics of Imperial Decline in Eleventh Century Byzantium (Tempe: Arizona Center for Medieval and Renaissance Studies, 2012)
  • Dimitris Krallis, "'Democratic' Action in Eleventh-Century Byzantium: Michael Attaleiates' 'Republicanism' in Context," Viator 40.2 (Fall 2009): 35–53
  • Dimitris Krallis, "Sacred Emperor, Holy Patriarch: A New Reading of the Clash between Emperor Isaakios I Komnenos and Patriarch Michael Keroularios in Attaleiates' History," Byzantinoslavica 67 (2009): 169–190
  • Anthony Kaldellis, "A Byzantine Argument for the Equivalence of All Religions: Michael Attaleiates on Ancient and Modern Romans," International Journal of the Classical Tradition 14 (2007) 1–22.
  • Dimitris Krallis, "Michael Attaleiates as a Reader of Psellos" in Barber Ch. ed., Reading Michael Psellos (Leiden, 2006): 167–191
  • Athanasios Markopoulos, "The portrayal of the male figure in Michael Attaleiates," in The Empire in Crisis: Byzantium in the 11th century (1025–1081) (Athens, 2003): 215–30
  • Speros Vryonis, "Michael Psellus, Michael Attaleiates: the blinding of RomanusIV at Kotyaion, 29 June 1072 and his death on Proti, 4 August 1072," in Porphyrogenita: essays on the history and literature of Byzantium and the Latin East in honour of Julian Chrysostomides (Aldershot, 2003): 3–14
  • John Haldon, "The Krites tou Stratopedou: a new office for a new situation?," Travaux et mémoires 14 (Paris, 2002): 279–86
  • Alexander P. Kazhdan, "The Social Views of Michael Attaleiates," in eadem, Studies on Byzantine Literature of the Eleventh and Twelfth Centuries (1994): 23–86
  • Lia Raffaella Cresci, "Anticipazione e possibilità: moduli interpretative della Storia di Michele Attaliata, Storia e tradizione culturale a Bisanzio fra XI eXII secolo" in Atti della prima Giornatadi Studi Bizantini sotto il patrocinio della Associazione Italiana di Studi Bizantini (Napoli, 1993)
  • Lia Raffaella Cresci, "Cadenze narrative e interpretazione critica nell' opera storica di Michele Attaliate", REB 49 (1991): 197–218
  • Carlotta Amande, "L'Encomio di Niceforo Botaniate nella storia di Attaliate: modelli, fonti, suggestini letterarie", Serta Historica antiqua 2 (1989): 265–86
  • Paul Lemerle, "La Diataxis de Michel Attaleiate (mars 1077)", in eadem, Cinq etudes sur le XI siècle Byzantine (Paris, 1977): 65–112
  • Eudoxos Tsolakis, "Aus dem Leben des Michael Attaleiates (Seine Heimatstadt, sein Geburts- und Todesjahr)," BZ 58 (1965), 3–10

Xarici keçidlər

redaktə