Mixeil Cavaxişvili
Mixeil Cavaxişvili (gürc. მიხეილ ჯავახიშვილი; 8 (20) noyabr 1880, Serakvi[d], Tiflis quberniyası, Rusiya imperiyası – 30 sentyabr 1937, Tbilisi) — gürcü yazıçısı, publisisti. Onun "Günahsız Abdulla" hekayəsi çox şöhrətli hekayədir. Sovet vaxtı Azərbaycanda da bu hekayəni ekranlaşdırılıb. M.Cavaxişvili Staliin repressiyalarında güllələnmiş, yaradıcılığı 20 il qadağan olunub.
Mixeil Cavaxişvili | |
---|---|
gürc. მიხეილ ჯავახიშვილი | |
Doğum adı | მიხეილ საბას ძე ადამაშვილი |
Doğum tarixi | 8 (20) noyabr 1880 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 30 sentyabr 1937 (56 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | güllə yarası[d] |
Fəaliyyəti | nasir, yazıçı |
Əsərlərinin dili | gürcü dili |
Janr | povest[d] |
Tanınmış əsərləri | |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
redaktəBöyük gürcü yazıçısı Mixeil Cavaxişvili 1880-ci ildə Borçalı qəzasının (indiki Marneuli rayonunun) Serakvi kəndində anadan olmuşdur. Bu barədə yazıçının böyük qızı Ketevan Cavaxişvili «Atam barədə xatirələr» kitabında yazır: «Atamın doğulduğu və uşaqlıq illərini keçirdiyi Serakvi kəndi o vaxtlar Borçalı qəzasında yeganə gürcü kəndi idi. İkinci gürcü kəndini babam Saba sonralar Serakvi kəndi yaxınlığında salmış və adını da Sioni qoymuşdur». Ketevan Cavaxişvili daha sonra babası Sabanın azərbaycanlı və yunanlarla dostluq etməsindən, Azərbaycan dilində sərbəst danışmasından söhbət açır. O, başqa bir yerdə isə Mixeil Cavaxişvili anadan olanda Sabanın bu xəbəri Sadaxlıda eşitməsindən, qulluqçusu Abdulla ilə atı dördnala çaparaq evə tələsməsindən, yolda Abdullanın Azərbaycan mahnıları oxumasından sevə-sevə söhbət açır. O, daha sonra Abdullanın balaca Mixeili çox sevməsini, ona çoxlu Azərbaycan mahnılarını öyrətməsini, məhəbbət və xoşbəxtlikdən, kədərdən və talesizlikdən söhbət açmasını və həmin söhbətlərin bu körpə uşağın qəlbində əbədi bir iz buraxdığını qeyd edir. Atasından, qulluqçuları Abdulladan, eləcə də onun ailəsi ilə sıx təmasda olan azərbaycanlılardan Azərbaycan dilini öyrənən Mixeil Cavaxişvili öz tərcümeyi-halında sağlığında ikən bir neçə hekayəsinin Azərbaycan dilinə tərcümə olunduğunu yazır. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, bu tərcümeyi – halda M. Cavaxişvili tatar sözünün üstündən xətt çəkərək türk dili sözünü yazmışdır. M. Cavaxişvili «Kvaçi Kvaçantiradze», «Cağoya sığınmışlar», «Qadın yükü», «Ağ yaxalıq», «Arsen Marabdalı» romanlarının, «Günahsız Abdulla», «İki hökm», «Qivi Şaduri», «Ləmbəli və Qaşa», «Günah» və başqa hekayələrin müəllifidir. Təəssüf hissi ilə onu da qeyd etmək lazımdır ki, tale ona yar olsa idi, ürəkdən sevdiyi Şamil haqqında romanını və azərbaycanlılara, Borçalıya aid neçə-neçə əsər yazıb tamamlayardı. M. Cavaxişvili əsərlərinin əksəriyyətində doğma yurdu, Borçalı və onun mənzərələrini sevə-sevə qələmə almış, Azərbaycan və gürcü dostluğu onun yaradıcılığının əsas ana xəttini təşkil etmişdir. M. Cavaxişvilinin bir realist yazıçı olduğunu sübut edən cib dəftərçəsindən qeydlərini bu gün də dövrünün ab-havası ilə səsləşdiyini, oxucular üçün də maraqlı olduğunu nəzərə alaraq sizə təqdim edirik. P.S. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, M. Cavaxişvili yaradıcılığına ilkin başladığı dövrlərdə jurnalistik fəaliyyəti zamanı onun təxəllüslərindən biri də «Əli» olmuşdur.[1]
Əsərləri
redaktəRomanları
redaktə- 1924 — Kvaçi Kvaçantiradze(კვაჭი კვაჭანტირაძე)(1924);
- 1925 — Ağ yaxalıq(1925);
- 1925 — Cağoya sığınmışlar(1925);
- 1928 — Qivi Şaduri(1928);
- 1932 — Arsen Marabdalı(1932);
- 1936 — Qadın yükü(1936).
Filmoqrafiya
redaktəİstinadlar
redaktə- ↑ Nəriman Əbdülrəhmanlı