Muda (?)Toyota İstehsalat Sistemində istifadə olunan termin.[1] MudaMuri ilə birlikdə onlar aradan qaldırılmalı olan israf səbəblərini təsvir edir.[2]

1950-ci illərdə ortaya çıxan Toyota İstehsal Sisteminin (TPS) yalın istehsalın əsası olduğu düşünülür. İndiki dövrdə də "Toyota" istehsal müddətlərini azaltmağa ciddi şəkildə diqqət yetirir. TİS-in qurucusu və müəyyən dərəcədə yalın istehsalın banisi hesab edilən Tayçi Ohno demişdir: "Bizim etdiyimiz yeganə şey müştərinin bizə sifariş verdiyi andan gəlir əldə etdiyimiz ana qədərki vaxt qrafikinə baxmaqdır. Biz əlavə dəyər yaratmayan tullantıları, israfları azaltmaqla və ya aradan qaldırmaqla vaxt itkisini azaldırıq". Yalın terminologiyada istehsal müddətini artıran bu dəyərsiz tullantı növləri Mura ("balanssızlıq"), Muri ("həddindən artıq yükləmə") və Muda ("tullantı") kimi tanınır. Onların hamısı "M" hərfi ilə başladığı və bir-biri ilə sıx bağlı olduqları üçün "3M" adlandırılmışdır.[3]

Muda, mura və muri iş axınına, məhsuldarlığa və nəticədə müştəri məmnuniyyətinə mənfi təsir göstərən üç növ israf yönümlü hərəkətdir. Terminlər yaponcadır və İkinci Dünya müharibəsindən sonra tələb olunan avtomobilləri yaratmaq üçün Tayçi Ohno tərəfindən hazırlanmış idarəetmə fəlsəfəsi olan "Toyota Way"də mühüm rol oynayır.

Mura müştərilərin gözlənilməz tələbi nəticəsində istehsal səviyyəsinin dəyişməsi ilə nəticələnən prosesdə qeyri-bərabərliyə aiddir. Mura istehsal və xidmətlərdə qeyri-bərabərlik nəticəsində yaranan tullantı növüdür. Standartların mövcud olmadığı və ya riayət edilmədiyi zaman da yaranır. Ümumi nümunələrdən biri şirkətlərin, hətta müştəri tələbi olmadıqda belə, hədəflərə çatmaq üçün istehsalı artırmasıdır. Bu tullantıları aradan qaldırmaq üçün istehsalçılar istehsalı sabit qrafik əvəzinə müştəri tələbinə əsaslanan planla sistemli təşkil edə bilərlər.[4]

İstinadlar

redaktə
  1. Kenkyusha's New Japanese-English Dictionary, 5th edition, 2003, Tokyo: Kenkyusha, p. 2536.
  2. Emiliani, Bob; Stec, David; Grasso, Lawrence; Stodder, James. Better thinking, better results: case study and analysis of an enterprise-wide lean transformation (2nd). Kensington, Conn: Center for Lean Business Management. 2007. səh. n11. ISBN 978-0-9722591-2-5. İstifadə tarixi: 4 March 2023.
  3. Ponomareff, Dimitri. "Kanban Zone".
  4. Shigeo Shingo. A study of the Toyota Production System. Productivity Press. 1989. səh. 157.

Xarici keçidlər

redaktə