Nüsrət Əliyev

Nüsrət Əliyev (tam adı: Nüsrət Abbas oğlu Əliyev; 28 iyun 1938) — kimyaçı alim. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının akademik Ə. Quliyev adına Aşqarlar Kimyası İnstitutu aparıcı elmi işçi, kimya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent.

Nüsrət Əliyev
Nüsrət Abbas oğlu Əliyev
Doğum tarixi	28 iyun 1938
Doğum yeri	Şərur rayonu, Naxçıvan MSSR, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vətəndaşlığı	SSRİ→ Azərbaycan
Elm sahəsi	kimya
Elmi dərəcəsi	kimya üzrə fəlsəfə doktoru
Elmi adı	dosent
İş yeri	Aşqarlar Kimyası İnstitutunda aparıcı elmi işçi

Həyatı

Əliyev Nüsrət Abbas oğlu 1938-ci ilin iyun ayının 28-də Naxçıvan Muxtar Respublikasının Şərur rayonunda anadan olub. 1956-cı ildə orta məktəbi bitirib və elə həmin il Azərbaycan Dövlət Universitetinin kimya fakultəsinə qəbul olmuşdur. 1961-ci ildə Universiteti bitirmiş və Xalq Təsərrüfat Şurasınının göndərişi ilə H.Z.Tağıyev adına toxuculuq kombinatına işə yönləndirilmişdir. Əvvəlcə boyaq-bəzək fabrikində usta, 1962-ci ildən 1966-ci ilə qədər sex rəisi vəzifəsində işləmişdir. 1966-cı ilin oktyabr ayından AMEA Aşqarlar Kimyası İnstitutunun «Yanacaqlara aşqarlar«»» laboratoriyasında əvvəlcə mühəndis, daha sonra böyük mühəndis, elmi işçi, böyük elmi işçi vəzifələrində çalışmışdır. Əliyev N.A. 1978-ci ildə «Kəhraba turşusunun azot və kükürdlü törəmələrinin sintezi və onların yanacaqlara aşqarlar kimi tədqiqi» mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmiş və «Neft kimyası» ixtisası üzrə kimya elmləri namizədi alimlik dərəcəsinə layiq görülmüşdür. O, 2003-cü il tarixdən aparıcı elmi işçi vəzifəsinə təyin edilmiş və bu gün də həmin vəzifədə çalışır.

Elmi fəaliyyəti

Əliyev N.A. kimya üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi aldıqdan sonra da elmi fəaliyyətini davam etdirmiş, yanacaqların istismar xassələrinin yaxşılaşdıran və ətraf mühiti zərərli qazlardan qorumaq üçün bir sıra yüksək effektli aşqarlar sintez etmişdir. Onun bilavasitə iştirakı ilə dizel yanacaqlarına tüstülənməyə qarşı yüksək effektli, xalq təsərrüfatı və sosial əhəmiyyəti olan ИХП-706 aşqarı yaradılmışdır. Keçmiş SSRİ Dövlət komissiyasının qərarı ilə ИХП-706 aşqarının sənaye istehsalına və dizel yanmacaqlarına tətbiqinə buraxiliş verilmişdir. Onun tərəfindən tüstülənməyə qarşı ИХП-706 aşqarının yeni modifikasiyaları alınmış və hərtərəfli öyrənilmişdir. Əliyev N.A. yanacaqların korroziya xassələrinin öyrənilməsinin və mühafizəedici aşqarların təsirinin qiymətləndirilməsinin dəyişən kontakt üsulu ilə kvalifikasiya üsulu ilə hərtərəfli öyrənmişdir. O, ekoloji təhlükəsiz yüksək istismar keyfiyyətlərinə malik yeni yanacaq növü olan biodizel yanacağının alınması sahəsində tədqiqatlar aparmış və müsbət nəticələr əldə etmişdir.

Elmi əsərləri

Nüsrət Əliyev 90-dan çox elmi əsərin, o cümlədən 32 məqalə, 39 məruzələrin tezisləri, 20 müəlliflik şəhadətnaməsi və patentlərin müəllifidir.

Elmi məqalələri

• Эдилашвили И.Л., Алиев Н.А., Шавгулидзе, Хепуриани Н.Т. Дизельное топлива с улучшенными антидымными свойствами. Грузинский химический журнал. Тбилиси, 2006
• А.Х. Меликов, М.М. Мовсумзаде, Н.А. Алиев, М.А. Агаева, И.М. Эйвазова. Топливные композиции с улучшенными противонагарными свойствами. Нефтепереработка и нефтехимия, №10, 2008
• М.М. Мовсумзаде, К.З. Гусейнов, Н.А. Алиев, А.Х. Меликов, М.А.Алиева, И.М. Эйвазова. Топливные композиции с улучшенными противонагарными свойствами. Международная научно-техническая конференция к 75-летию академика Валерия Легасова «Устойчивое развитие, рациональное природопользование технологии здоровья», Сборник трудов, Тула-2012, с. 22-26
• Мовсумзаде М.М., Ахмедов И.М., Махмудова Л.Р., Алиев Н.А., Эйвазова И.М. Трансэтерификации растительных масел низкомолекулярными спиртами в присутствии наноразмерного катализатора. Нефтепереработка и нефтехимия, №12, 2013, стр.39-40
• Мовсумзаде М.М., Ахмедов И.М., Махмудова Л.Р., Алиев Н.А., Эйвазова И.М. Трансэтерификация подсолнечного масла метиловым спиртом в присутствии катализатора. Синтез биодизельного топлива. IV Международной научно-технической конференции. Альтернативные источники сырья и топлива. Сборник научных трудов. Минск. «Беларуская навука» 2014, стр.72-83
• Мовсумзаде М.М., Ахмедов И.М., Махмудова Л.Р., Алиев Н.А., Иманова Х.А., Разработка топливных композиций на базе биодизельных и дизельных топлив, улучшающих эксплуатационные свойства дизельных двигателей. Нефтепереработка и нефте-химия, №9, 2015, стр.40-41
• Л.Р. Махмудова, М.М. Мовсумзаде, И.М. Ахмедов, Н.А. Алиев, Н.Р. Султанова, И.М. Эйвазова. Разработка биодизельных композиций и исследование их влияния на эксплуатационные характеристики топлив. V Международной научно-технической конференции. Альтернативные источники сырья и топлива. Сборник научных трудов. Минск. «Беларуская навука» 2016, вып.2, стр. 42-49
• Махмудова Л.Р., Мовсумзаде М.М., Ахмедов И.М., Алиев Н.А., Аббасова М.Т., Султанова Н.Р.,Эйвазова И. М., Разработка биостойких топливных композиций на основе дизельных топлив и биодизелей. ISJ Theoretical & Applied Science, 30.07.2016, volume: 39, p.p. 70-74

Patentləri

• Mövsümzadə M.M., Əliyev N.A., Hüseynov Q.Z., Ağayeva M.A., Məlikov A.X., Əliyev S.A., Yanacaq kompozisiyası. Azərbaycan Respublikası Patenti İ 2011 0066
• Mövsümzadə M.M., Əliyev N.A., Əliyeva F.C., Ağayeva M.A., Eyvazova İ.M., Sultanova N.R., Yanacaqlara oksidləşməyə qarşı aşqar. Azərbaycan Respublikası Patenti

İ 2012 0032

• Mövsümzadə M.M., Əliyev N.A., Hüseynov Q.Z., Kərimov R.T., Ağayeva M.A., Eyvazova İ.M., Məlikov A.X. Yanacaq kompozisiyası, Azərbaycan Respublikası Patenti İ 2014 0025
• Mövsümzadə М.М., Əhmədov İ.M., Mahmudova L.R., Əliyev N.A., Eyvazova İ.M., Bitki yağlarının transefirləşmə reaksiyaları üçün katalizatorun alınma üsulu. Azərbaycan Respublikası Patenti İ 2015 0076
• Mövsümzadə М.М., Əhmədov İ.M., Mahmudova L.R., Əliyev N.A., Eyvazova İ.M., Bitki yağlarının transefirləşmə reaksiyalarından alınan qliserinin reaksiya qarışığından təmiz ayrılması üsulu, Azərbaycan Respublikası Patenti İ 2016 0022

Beynəlxalq konfranslarda iştirakı

• М.М. Мовсумзаде, М.А. Шахгельдиев М.А., Н.А. Алиев, С.А. Алиев. «Охрана окружающей среды от загрязнений выхлопными газами двигателей с помошью присадок к топливам». Первая Загафгазская научно-техническая конференция в области охраны окружающей среды «Человек и окружающая среда», Батуми, 1986.
• М.М. Мовсумзаде, М.А. Шахгельдиев М.А., Н.А. Алиев, С.А. Алиев. «Разработка безотходный технологии производства антидымных присадок к топливам». VII Международный нефте-химический симпозиум Социалистических стран, Киев, 1990.
• М.М. Мовсумзаде, А.А. Джавадова, Н.А.Алиев, Э.М. Джавадова. «Исследование влияния ряда детергентно-диспергирующих присадок на антиржавейные свойства индустриальных и трансмиссионных масел». Пятая научно-техническая конференция, Н.Новгород, 1994
• М.М. Мовсумзаде, М.Т. Аббасова, Н.А. Алиев, Э.М. Алиева, Н.Р. Ибрагимов, И.Ф. Мустафаева, «Синтез некоторых ацеталей и кеталей и исследование их в качестве присадок, повышающих цетановое число дизельных топлив». VI Бакинская Международная конференция по нефтехимии, посвященная 100-летию академика Ю.Т. Мамедалиева, сентябр, 2005
• Mövsümzadə M.M., Mahmudova L.R., Əliyev N.A. «CaO nano hissəciklərinin katalizi ilə bitki yağlarının transefirləşməsi». VII-Бакинская Международная Мамедалиевская конференция по нефтехимии, посвященная 80-летию Института Нефтехимических процессов НАН Азербайджана, 29 сентября – 2 октября, Баку, 2009,стр. 130
• М.М. Мовсумзаде, Л.Р. Махмудова, И.М. Ахмедов, Н.А. Алиев, Н.Р. Султанова, И.М. Эйвазова. «Трансэтерификация подсолнечного масла метиловым спиртом в присутствии катализатора. Синтез Биодизельного топлива». Альтернативные источники сырья и топлива. Тезисы докладов IV Международной научно-технической конференции. 28-30 мая. 2013 г. Минск. Беларусь, стр. 14
• Л.Р. Махмудова, М.М. Мовсумзаде, И.М. Ахмедов, Н.Р.Султанова, И.М. Эйвазова. Синтез биодизельных топливных композиций и их эксплуатационные характеристики. Альтернативные источники сырья и топлива. Тезисы докладов V Международной научно-технической конференции. 26-28 мая 2015г. Минск. Беларусь, стр. 17
• Мовсумзаде М.М., Махмудова Л.Р., Ахмедов И.М., Султанова Н.Р., Абдуллаев Б., Алиев Н.А., Эйвазова И.М. Разработка присадок к дизельным и биодизельным топливам на основе глицерина. Альтернативные источники сырья и топлива. Тезисы докладов VI Международной научно-технической конференции. 26-28 мая 2017 г. Минск. Беларусь, стр. 29

Müəlliflik şəhadətnamələri

• А.М. Кулиев, З.Э. Алиев, Н.А. Алиев, М.А. Шахгельдиев, Б.Е. Башаев, Г.Г. Ханларов, К.Н. Габель. Моюще-диспергирующая присадка к дизельному топливу. Авт. свид. СССР № 287465, 1969,Бюлл.Изобр. №35, 1970
• А.М. Кулиев, З.Э. Алиев, Н.А. Алиев, М.А. Шахгельдиев, Б.Е. Башаев, Г.Г. Ханларов, К.Н. Габель. Моюще-диспергирующая присадка к дизельному топливу. Авт. свид. СССР № 334867, 1969
• А.М. Кулиев, З.Э. Алиев, Н.А. Алиев, М.А. Шахгельдиев, В.С. Смоленкова. Топливная композиция. Авт. Свид. СССР № 459096, 1972.
• А.М. Кулиев, З.Э. Алиев, Н.А. Алиев, В.С. Смоленкова, М.А. Шахгельдиев. Топливная композиция. Авт. Свид. СССР № 508072, 1973
• М.М. Мовсумзаде, Н.А. Алиев, Х.А. Иманова, С.З. Алиева. Топливная композиция. Авт. Свид. СССР № 1340146, 1987.
• М.М. Мовсумзаде, Н.А. Алиев, Х.А. Иманова. Топливная композиция. . Авт. Свид. СССР № 1602040, 1990.

Mükafatları

• D.İ.Mendeleyev adına Ümumittifaq Kimya cəmiyyətinin mükafatı

Xarici keçidlәr

• AMEA-nın rəsmi saytında kimya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Nüsrət Əliyev haqqında məlumat