Nəhəng osminoq (lat. Enteroctopus dofleini) — Enteroctopodidae fəsiləsinə, Enteroctopus cinsindən olan osminoq növü. Osminoqların ən böyük növüdür. Növ alman zooloqu Gerhard Vülker (alm. Gerhard Wülker‎, 1885–1930) tərəfindən 1910-cu ildə izah edilmişdir.

Nəhəng osminoq
Elmi təsnifat
XƏTA: parentrang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Nəhəng osminoq
Beynəlxalq elmi adı

Yayılması redaktə

Sakit Okeanın şimalında, Yapon, OxotBerinq dənizlərində, eləcə də Şimali Amerikanın Sakit okean sahillərində, Aşağı Kaliforniyadan şimal-şərqdə Alyaskaya və qərbdə Yaponiyaya, tropikdən subarktik qurşağa qədər yayılmışlar. Qabarma və çəkilmə zonasında, 180 metrədək dərinlikdə, sahildən mareik çelfinin kənarına qədər 800 m dəyinlikdə bəzənsə 1500 metrədək dərinliklərdə olurlar. Nəhəng bir osminoq olaraq Yaponiya və Koreya yarımadasından Saxalin adasının cənub hissəsi olan Primorye bölgəsinə, o cümlədən: Kuril adaları, Kamçatka, KomandorAleut adaları arasında paylanır[2]. Hal-hazırda erkəklərin və ən böyük dişilərin azalması müşahidə olunur.

Morfologiya redaktə

Nəhəng osminoqun çəkisi 2 ilə 10 kq arasında dəyişir. 150 sm-ə qədər olan böyük fərdlər təxminən 30 kq ağırlığında olur. 50 kq-a qədər ağırlığında və 3 m uzunluğunda olan nümunələr belə vardır. Bəzi məlumatlara görə, nadir hallarda uzunluğu 9 m-ə çatan fərdlərə də rastlanılır. Maksimal qeydə alınan çəkili fərdin ağırlığı 198,2 kq-dır. Dişilər erkəklərdən daha böyük olur. Əllərin radial məsafəsi 9,8 m-ə qədər ola bilər. Nəhəng osminoqun W şəklində bir orqanı var. Erkəklərdə hektosotil dar, yarım qapalı, demək olar ki, borulu olur. Bədən yuvarlaq və ya oval, qırışmış, təcrid olunmuş siğələrlə örtülmüşdür. Gözlərin ən uzaq nöqtələri arasındakı məsafə bədənin uzunluğunun yarısına bərabərdir və ya daha çoxdur (ucundan gözlərin mərkəzlərini birləşdirən xəttə qədər ölçülür).

Yaşayış yeri redaktə

Açıq okeanda aşkar edilmir. Sahil ərazilərində qayalı torpaqlarda yaşayış mühitinin ən xarakterikdir. Osminoqlar ümumiyyətlə mağaralarda, yarıqlarda, qayalar arasında gizlənirlər. Yay aylarında nəhəng osminoq bütün növ suxurlarda olur. Çox vaxt qayalı və qumlu torpaqların sərhəddində, qayalı burun sahilləri yaxınlığında, daha az — qumlu və çınqıllı dərin buxtalarda müşahidə edilirlər. Sahildən çox uzaq məsafədə olduqda osminoqlar çınqıl, qum və narın torpaqlarda yaşayır. İncə qumları olan açıq yerlərdə osminoqlar bir yuva kimi istifadə etdikləri geniş çuxurlar qaza bilərlər.

İqtisadi dəyəri redaktə

Nəhəng osminoqlar Şimali Yaponiya, Şimali KoreyaCənubi Koreyada ov obyekti kimi xidmət edir.

Həyat dövrü redaktə

Osminoqlar yay–payız mövsümləri miqrasiya edirlər. Yayda yumurtlama ərəfəsində, dayaz dərinliklərə köç edir və burada çoxluq təşkil edirlər. Payızda yumurtlama bitdikdən sonra, osminoqlar çox tez, bir neçə gün ərzində ərazini tərk edirvə izobatlar boyunca qayalı torpaqlara məskunlaşırlar.

İstinadlar redaktə

  1. Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1999.
  2. Cosgrove, James. Super Suckers, The Giant Pacific octopus. BC: Harbour Publishing. 2009. ISBN 978-1-55017-466-3.

Xarici keçidlər redaktə