Nadya Ruşeva
Nadejda (Nadya) Nikolayevna Ruşeva (31 yanvar 1952, Ulan Bator - 6 mart 1969, Moskva) Sovet qrafika rəssamı.
Bioqrafiya redaktə
Nadejda Ruşeva Ulan Batorda Sovet rəssamı Nikolay Konstantinoviç Ruşevin ailəsində anadan olub (1918-1975). Anası Natalya Doydalovna Azikmaa-Ruşeva (1926-2015) ilk Tuva balerinası idi.[1] 1952-ci ilin yayında ailə Moskvaya köçdü. Nadya beş yaşında rəsm çəkməyə başladı və heç kim ona necə rəsm çəkməyi və məktəbdən əvvəl oxumaq və yazmağı öyrətmədi. Yeddi yaşında birinci sinif şagirdi olmaqla, hər gün dərsdən sonra yarım saat mütəmadi olaraq rəsm çəkməyə başladı. Sonra bir axşam atası bu sevimli nağılı ucadan oxuduğu zaman o, Puşkinin "Çar Saltan nağılı" üçün 36 şəkil çəkdi.[2]
Ölümü redaktə
6 mart 1969-cu ildə xəstəxanada beyin damarının anadangəlmə anevrizması və beyində qanaxma səbəbiylə həyatının 18-ci ilində vəfat etdi.
Sərgilər redaktə
1964-cü ilin may ayında Gənclər jurnalı (Nadya beşinci sinifdə oxuyurdu) tərəfindən ilk rəsm sərgisi təşkil edildi. Elə həmin il bu sərgidən sonra, cizgilərinin ilk nəşrləri jurnalın 6 nömrəsində cəmi 12 yaşında ikən ortaya çıxdı.
Sonrakı beş il ərzində SSRİ, Polşa, Çexoslovakiya, Rumıniya və Hindistanda on beş fərdi sərgisi keçirildi.
1965-ci ildə Yunost jurnalının 3 nömrəsində on üç yaşlı Nadyanın sənət əsərinə Eduard Paşnevin "Nyutonun alması" hekayəsinə dair ilk təsvirləri çap olundu.
Gələcəkdə animator olmaq arzusunda olmasına baxmayaraq, Lev Tolstoyun "Hərb və Sülh" və Mixail Bulqakovun "Master və Marqarita" və gələcək kitab qrafikasının şöhrəti üçün illüstrasiyaların müəllifidir.[3]
1967-ci ildə Artekdə idi və orada Oleq Səfərəliyevlə görüşdü.
1973-cü ilin noyabr ayında Ulyanovsk Regional İncəsənət Muzeyində gənc rəssamın iki yüzdən çox əsərinin sərgisi keçirildi.
Yaradıcılıq redaktə
Əsərləri arasında Qədim Yunan miflərinə illüstrasiyalar, Puşkin, L.N.Tolstoy, Mixail Bulqakovun əsərləri var. Ümumilikdə əlliyə yaxın əsərləri nümayiş etdirilib. "Master və Marqarita" üzərində iş onun sonuncu işi idi. Eyni zamanda, "Master və Marqarita" üçün Nadya ilk sənətkar oldu. Nadyanın eskizləri arasında balet Anna Karenina təsviri var. Belə bir balet həqiqətən rəssamın ölümündən sonra səhnəyə qoyuldu və Maya Plisetskaya əsas rolu rəqs etdi.Rəsmləri eskizlər olmadan doğulmuşdu, hər dəfə tam idi və heç bir silgi istifadə etmirdi. "Onları əvvəlcədən görürəm .. Su nişanları kimi kağız üzərində görünürlər və mən onları bir şeylə çevirə bilərəm" dedi Nadya. Nadya nəhəng bir sənət irsi geridə qoydu, təxminən 12 min rəsm əsəri. Onların dəqiq sayını hesablamaq mümkün deyil. Əhəmiyyətli bir nisbət məktublarla paylandı, sənətçi yüzlərlə vərəqi dostlarına və tanışlarına təqdim etdi, müxtəlif səbəblərdən xeyli sayda əsər ilk sərgilərdən qayıtmadı. Rəsmlərinin bir çoxu Moskvadakı Lev Tolstoy Muzeyində, Qızıl şəhərindəki Nadya Ruşeva Muzey-Bölməsində, Sankt-Peterburqdakı Elmlər Akademiyasının Puşkin evində, Milli Mədəniyyət Fondunda, Nijni Novqorod vilayətinin Sarov şəhər muzeyində və Moskvadakı A. Puşkin Dövlət Muzeyində saxlanılır. Onun əsərlərinin 160-dan çox sərgisi müxtəlif ölkələrdə: Yaponiya, Almaniya, ABŞ, Hindistan, Monqolustan, Polşa və digər yerlərdə keçirilmişdir.[4]
İstinadlar redaktə
- ↑ "Жизнь, ставшая историей. Наталье Ажикмаа-Рушевой - 85!". 2014-07-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-21.
- ↑ "10 удивительных фактов о жизни самой юной художницы СССР". 2021-10-26 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-21.
- ↑ "О Наде Рушевой говорили – талантливая девочка". 2010-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-21.
- ↑ "Надя Рушева". 2021-07-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-06-21.