Natamam limodorum
Natamam limodorum (lat. Limodorum abortivum) — səhləbkimilər fəsiləsindən bitki növü.
| Natamam limodorum | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Limodorum abortivum | |||||||||||||||
 | |||||||||||||||
| Elmi təsnifat | |||||||||||||||
|
|||||||||||||||
| Elmi adı | |||||||||||||||
| Limodorum abortivum L., Sw., (1799) | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Qısa morfoloji təsviriRedaktə
Çoxillik bitkidir. Kökümsovu qısa, üfüqi, çoxlu qalın köklüdür. Gövdəsi qalın, 30-60 (80) sm hündürlükdə, yaşılı-bənövşəyi, boz, iti qınlıdır. Çiçəkqrupu iri, 6-20 çiçəkdən ibarət boş salxım şəklindədir. Çiçəkləri iri, bənövşəyi rəngli, 20-25 mm uzunluqdadır. Çiçəkyanlığının yarpaqları lansetvari, çəhrayı, 20 mm uzunluqdadır. Dodaqcığı açıq-bənövşəyi rənglidir. Mahmızı nazik, 15 mm uzunluqda, yumurtalığa bərabər və ya uzundur. Yumurtalıq silindrik, burulmamış qısa ayaqdadır.[1]
Monotip cinsli çox nadir bitki növüdür. Azərbaycanda Zaqatala (Car kəndi), Qəbələ (Qəbələ ətrafı), Ağdaş (Şirvan stepi), Lənkəran (Alekseyevka kəndi) rayonlarında, Azərbaycandan kənarda – Krım, Ön Qafqaz, qərbi Zaqafqaziya. Orta və Cənubi Avropa, Kiçik Asiyada yayılmışdır. Aşağı dağlıq qurşağın seyrək meşələrində kolluqlar arasında, meşə kənarlarında bitir. Az rast gəlir.
ÇoxalmasıRedaktə
Toxum vasitəsilə çoxalır.
Ehtiyatının dəyişilmə səbəbləriRedaktə
Bitdiyi sahənin dəyişməsi, Bitkinin kökündən çıxarılması, çiçəyinin yığılması.
BecərilməsiRedaktə
Azərbaycanın Botanika İnstitutunun Botanika bağında becərilir.
Qəbul edilmiş qorunma tədbirləriRedaktə
Xususi mühafizə tədbirləri hazırlanmamışdır.
YayılmasıRedaktə
BQ qərbi, BQ şərqi, BQ Quba sahəsinin rayonlarında aşağı dağ qurşağından orta dağ qurşağına kimi yayılmışdır. Meşə və meşə kənarlarında, seyrək meşələrdə kolluqlar arasında, talalarda bitir. Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabına daxil edilmiş nadir növdür.[2]
İstinadlarRedaktə
Azərbaycan SSR-in Qırmızı kitabı, 1989