Nazarbayev şəxsiyyətinə pərəstiş
Nazarbayev şəxsiyyətinə pərəstiş — bu ifadə siyasi və media mühitində Nursultan Nazarbayev şəxsiyyətinə pərəstişlə dünyanın digər liderlərinin şəxsiyyətlərinə pərəstişlə müqayisəsinin siyasi və sosioloji imicinin təbiətini təsvir etməkdir.
Şəxsiyyətinə pərəstişin ortaya çıxması
redaktəKütləvi mədəniyyətdə
redaktəQazaxıstanın birinci prezidentinin gününə həsr olunmuş "Тұнғыш-Birinci"" sənədli film həftəsi Astanada keçirilir. Birinci gün iki film təqdim olunmuşdur. Birinci "El anası" sənədli filmində prezident özü anası haqqında danışır. İkinci film isə "Səhabələr" adlanır bu filmdə prezidentlə birgə oxuyanlar, işləyənlər onun şəxsiyyətindən danışır, onun necə insan olmasını bildirir. Təşkilatçıların sözlərinə görə sənədli film həftəsi ərzində 8 yeni film təqdim olunacaqdır. Burada Qazaxıstan Prezinedtinin həyatı və şəxsiyyəti öz əksini tapacaqdır. Hər gün müstəqil Qazaxıstan tarixinin müxtəlif mərhələlərinə və dövlətin inkişafında Nursultan Nazarbayevin roluna həsr olunmuş filmlər təqdim olunacaqdır. Bundan əlavə hərəkət şəkillərinin təqdimatından sonra iştirakçılar Elbaşı həyatından maraqlı anları müzakirə edəcəklər.
Abidələr
redaktəNursultn nazarbayevin hakimiyyəti illərindəcə ona çoxlu sayda abidə qoyulmuşdur: Alma-atadakı prezident parkında[1], Taldıkorqan[2], Astanada baralyef[3]. Ukraynada təhsil aldığı yerdə[4], Qaqauziyanın mərkəzində, Komratda, Qırğızıstanın Çolpon-Ate şəhərində və Ankarada[5] Nursultan Nazarbayevə abidə qoyulmuşdur. 10 iyun 2018-ci ildə Nazarbayevin 78-ci doğum günü şərəfinə Astanadakı Milli Muzeydə heykəli açılır. Bu abidə Vaşinqtonda ABŞ-nin 16 prezidenti Abraham Lincoln abidəsinin bənzərliyi əsasında hazırlanmışdır.[6][7].
Bayramlar
redaktə1 dekabr Qazaxıstanda Birinci Prezident Günü olaraq qeyd edilir və rəsmi dövlət bayramı kimi iş olmur. [8] Birinci Prezident Günü ərəfəsində 3 mindən çox şagird kütləvi şəkildə Elbaşıya sevgisini etiraf edirlər[9]
Onun doğum günü dövlət bayramı sayılan Paytaxt Günü ilə üst-üstə düşür. 7 mayda prezidentin birinci qızı Dəriğə Nazarbayevanın ad günü, Vətən Müdafiəçilərinin Günü ilə üst-üstə düşür[10] Hər ikisi də istirahət günüdür.
Şəhərlərin və paytaxtın mərkəzi küçə adlarının kütləvi dəyişdirilməsi
redaktə20 mart 2019-cu ildə Prezident Tokayev şəhərlərin və paytaxtın mərkəzi küçələrinin adının Nazarbayevin şərəfinə adlandırılması təklifini irəli sürür. Ekspertlərin fikirincə bu ad dəyişmələr ölkə büccəsinə 125 milyon dollara başa gələcəkdir (və ya 47 301 250 000 təngə).[11][12]
Elə həmin gün parlamentin qərarı ilə Astananın[13][14] adı Nur-Sultan[15] olaraq dəyişdirilir. Bununla yanaşı bir çox çəhərlərdə küçələrin adıda dəyişdirilmişdir..
| Şəhər | əvvəki adı | yeni adı | imzalayıb |
|---|---|---|---|
| Şimkənt | Astana prospekti | Nazarbayev | Qabidulla Adrahinov |
| Taraz | Tole bi prospekti | Nazarbayev | Rüstəm Daulet |
| Atırau | Satpayev prospekti | Nazarbayev | Əlimuhammet Kuttumuratulı |
| Ust-Kameneqorsk | Тәуелсіздік prospekti (Azadlıq) | Nazarbayev | Jaksıklıq Omar |
| Pavlodar | Тәуелсіздік prospekti (Azadlıq) | Nazarbayev | Anuar Kumpekev |
| Taldıkorqan | Тәуелсіздік prospekti (Azadlıq) | Nazarbayev | Dastan Şaltabayev |
| Uralsk | Dostık | Nazarbayev | Murat Mukayev |
| Aktobe | Abulxair Xan prospektinin bir hissəsi, Moldaqulov prospektindən Bokenbay batır küçəsinə qədər. | Nazarbayev | İlyas İspanov |
| Aktau | QR Birinci Prezidenti prospekti | Nazarbayev | Qalımcan Niyazov |
| Qızılorda | Jibek Jolı küçəsi | Nazarbayev | Nurlıbek Nalibayev |
| Petropavlovsk | Sülh küçəsi | Nazarbayev | Marat Masmaqanbetov |
| Karaqanda | Sülh bulvarı və Tulepov küçəsi | Nazarbayev | Nurlan Aubakirov |
| Kostanay | Abay prospekti | Nazarbayev | Kayrat Əhmədov |
| Kokşetau | Maksim Qorki küçəsi | Nazarbayev | Ermek Marjıkpayev ? |
Mənbə
redaktə- http://rus.azattyq.org/section/nazarbaev_personality_cult/1823.html Arxivləşdirilib 2013-10-22 at the Wayback Machine
- http://www.respublika-kaz.info/news/politics/27169/
- http://baursak.kz/blog/politic/504.html#.UmbW-VNgu2Y Arxivləşdirilib 2013-11-13 at the Wayback Machine
- http://www.neweurasia.tv/cgi-bin/datacgi/database.cgi?file=News&report=SingleArticleRu2005&ArticleID=0016889 Arxivləşdirilib 2013-10-23 at the Wayback Machine
- http://www.zagranburo.info/тор-халворссен-назарбаев-гораздо-ху/ Arxivləşdirilib 2016-03-05 at the Wayback Machine
- Nazarbayevin şəxsiyyətinə pərəstişə qarşı Facebook üzərindəki qrup https://www.facebook.com/groups/280201912129313/412308295585340
İstinadlar
redaktə- ↑ "В Алматы поставили памятник Назарбаеву с крыльями беркута — Росбалт.ру". 2013-10-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-10.
- ↑ Рамблер. "Памятник Назарбаеву установлен в Талдыкоргане". 2021-02-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-10.
- ↑ "В Астане снесли один памятник и строят другой — Нурсултану Назарбаеву". 2013-10-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-10.
- ↑ "Город юности мстит Назарбаеву". 2013-10-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-10.
- ↑ "В столице Турции открыт памятник Назарбаеву — Gazeta.kz". 2013-07-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-10.
- ↑ "Назарбаеву сделали памятник". Eadaily. 2019-05-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-10.
- ↑ "В Казахстане памятник Назарбаеву сравнили с монументом Линкольну". Центр-1. 2019-05-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-10.
- ↑ "Казахстан: День первого президента или культ Назарбаева. Русская служба Би-би-си". 2012-12-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-10.
- ↑ "Накануне Дня Первого Президента более 3 тыс. студентов массово признаются в любви Елбасы — Новости Общества — Новости Mail.Ru". 2013-12-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-10.
- ↑ "Назарбаев утвердил 7 мая в Казахстане государственным праздником. Новости Казахстана. Tengrinews.kz". 2013-03-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-03-15.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2019-03-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-10.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2019-04-11 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-10.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2019-03-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-10.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-04-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-10.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2019-03-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-05-10.