Nephrozoa (q.yun. νεφρός (nephrós) 'böyrək' və ζῷον (zôion) 'heyvan') — ikitərəfli simmetriyalı heyvanların (bilaterian) böyük bir kladıdır. Bu qrup, Xenacoelomorpha xaricində bütün bilateriyanları əhatə edir.[1] Nephrozoa termini, bu heyvanların əksəriyyətinin ifrazat sistemi olaraq nefridiya (böyrəkəbənzər strukturlar) olması ilə əlaqədardır.

Nephrozoa
Elmi təsnifat
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Ranqsız:
Aləm:
Yarımaləm:
Klad:
Nephrozoa
Beynəlxalq elmi adı
  • Nephrozoa

Xüsusiyyətləri

redaktə

Nephrozoa kladının əsas xüsusiyyətləri aşağıdakılardır:

Nefridiya: Nephrozoa üzvləri, bədən boşluğundan (selom) tullantıları çıxarmaq üçün istifadə edilən nefridiya adlı ixtisaslaşmış ifrazat orqanlarına malikdir.

Tam inkişaf etmiş bağırsaq sistemi: Nephrozoa üzvləri, ağız və anusu olan tam inkişaf etmiş bir bağırsaq sisteminə malikdir. Bu, onların qidanı daha səmərəli şəkildə həzm etməsinə və qida maddələrini daha yaxşı mənimsəməsinə imkan verir.

Serebral ganglion: Nephrozoa üzvləri, sinir sisteminin ön ucunda yerləşən və duyğu orqanlarından məlumat alan serebral ganglion adlı bir beyinə malikdir.

Təsnifatı

redaktə

Nephrozoa kladı, iki əsas qrupa ayrılır:

Protostomia (İlkin ağızlılar): Bu qrup, ağızın blastopor adlanan embrional açıqdan inkişaf etdiyi heyvanları əhatə edir. Protostomia, həşəratlar, molyuskalar, qurdlar və digər bir çox heyvan qrupunu əhatə edir.

Deuterostomia (İkinci ağızlılar): Bu qrup, ağızın blastopordan ayrı bir açıqdan inkişaf etdiyi heyvanları əhatə edir. Deuterostomia, xordalılar (insanlar da daxil olmaqla), dərisitikanlılar və yarımxordalılar kimi heyvan qruplarını əhatə edir.

Filogenetik əlaqələr

redaktə

Nephrozoa kladının filogenetik əlaqələri hələ tam olaraq aydınlaşdırılmamışdır. Bununla birlikdə, molekulyar filogenetik tədqiqatlar, Nephrozoa kladının Xenacoelomorpha kladının qardaş qrupu olduğunu və bu iki qrupun birlikdə Bilateria (ikitərəfli simmetriyalılar) kladını təşkil etdiyini göstərir.[2]

İstinadlar

redaktə
  1. Jondelius, U.; Ruiz-Trillo, I.; Baguñà, J.; Riutort, M. "The Nemertodermatida are basal bilaterians and not members of the Platyhelminthes". Zoologica Scripta. 31 (2). 2002: 201–215. doi:10.1046/j.1463-6409.2002.00090.x.
  2. Philippe, H.; Poustka, A.J.; Chiodin, M.; Hoff, K.J.; Dessimoz, C.; Tomiczek, B.; Schiffer, P.H.; Müller, S.; Domman, D.; Horn, M.; Janssen, R.; Willems, H.; Schmitz, J.; Worheide, G.; Telford, M.J.; Rota-Stabelli, O.; Ladurner, P.; Bachmann, L.; Andrén, M.; Arndt, D.; Bernt, M.; Donath, A.; Dünnebeil, M.; Ebersberger, I.; Fromm, B.; Gamulin, V.; Golfieri, B.; Grünewald, S.; Guerra, M.; Gustafsson, T.; Kai, M.; Källersjö, M.; Kuck, P.; Künzel, S.; Martinelli, C.; Meyer, A.; Nakano, H.; Ott, M.; Passamaneck, Y.J.; Pianka, H.R.; Pont-Kingdon, G.; Raible, F.; Rychel, A.L.; Schmidt-Rhaesa, A.; Schreiber, S.; Stoltenhoff, A.; Voronina, E.; Westberg, M.; Westergren, T.; Witek, A.; Zagmajster, M.; Zollner, S.; Lartillot, N. "Mitigating Anticipated Effects of Systematic Errors Supports Sister-Group Relationship between Xenacoelomorpha and Ambulacraria". Current Biology. 29 (11). 2019: 1818–1826.e6. doi:10.1016/j.cub.2019.04.009. hdl:21.11116/0000-0004-DC4B-1. ISSN 0960-9822. PMID 31104936.