Nisə Mehdiyeva

Mehdiyeva Nisə Əşrəf qızı — Mikrobiologiya sahəsində ilk qadın elmlər doktoru (1969), professor (1986).

Haqqında

1928-ci il aprel ayının 12-də Bakıda anadan olmuşdur.

O, 1950-ci ildə Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetini müvəffəqiyyətlə bitirmişdir. Nisə Mehdiyeva 1950-1952-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetində (indiki BDU) müəllim işləmiş, 1952-1955-ci illərdə SSRİ Elmlər Akademiyasının Botanika İnstitutunun aspirantı olmuşdur. Nisə Mehdiyeva 1955-ci ildə namizədlik, 1969-cu ildə isə doktorluq dissertasiyalarını müdafiə etmişdir. 1986-cı ildə mikrobiologiya üzrə respublikada ilk professor elmi adını almışdır.

Nisə Mehdiyeva 1955-1957-ci illərdə Respublika Elmlər Akademiyasının Rəyasət Heyətində biologiya üzrə elmi katib işləmişdir. 1958-ci ildə Torpaqşünaslıq və Aqrokimya İnstitutunda Torpaq biologiyası laboratoriyasını təşkil edərək akademiyada mikrobiologiya elminin əsasını qoymuşdur. 1968-ci ildə akademiyada ilk dəfə neft mikrobiologiyası sahəsində laboratoriyaya rəhbərlik etmişdir. Nisə Mehdiyeva 1972-ci ildə laboratoriya Mikrobiologiya sektoru, 1994-cü ildə isə Mikrobiologiya İnstitutu statusu almışdır. 1958-ci ildən 1981-ci ilədək bu elmi müəssisəyə, 1995-ci ilədək laboratoriyaya rəhbərlik etmişdir.

1995-1996-cı illərdə Qafqaz Universitetində Mikrobiologiya Mərkəzinin rəhbəri və Elmi işlər üzrə prorektor vəzifəsində fəaliyyət göstərmişdir.

Mikrobiologiyanın müxtəlif problemləri üzrə 130 elmi məqalənin, bir elmi kinofilmin, 9 müəlliflik şəhadətnaməsinin, 4 kitabın müəllifi olan Nisə Mehdiyevanın rəhbərliyi altında respublikada və onun xaricində 10 fəlsəfə doktoru, 2 elmlər doktoru yetişmişdir.

Professor Nisə Mehdiyevanın apardığı elmi işlərin əksəriyyəti torpaq ekosistemində çox mürəkkəb münasibətdə olan mikroskopik heyvanlar və göbələklər arasındakı qarşılıqlı əlaqəsinə həsr edilmiş, bu sahədə maraqlı elmi-praktik əhəmiyyətli nəticələr əldə etmiş və bu problemlə bağlı tədqiqatlara SSRİ Elmlər Akademiyasında rəhbərlik etmişdir. Elmi işini ömrünün sonunadək davam etdirən professor ingilis-rus-Azərbaycan dillərində ilk mikrobioloji lüğət və Azərbaycanda “Mikologiya” kitabını yazaraq yenidən çap etdirmişdir.

Nisə Əşrəf qızı Mehdiyeva 2017-ci il oktyabr ayının 18-də vəfat etmişdir.