Norovirus ("Noruolk virusu" — ing. Norwalk virus) — lat. Caliciviridae ailəsindən olan, RNT tərkibli virus. Dünyada 90 % hallarda bakteriyasız keçən mədə-bağırsaq epidemiyalarının səbəbkarı norovirus törədicisidir. Virus xəstə ilə birbaşa təmasdan, yoluxmuş qida məhsullarından əsasən fekal-oral yolu ilə ötürülür. Bu hal "bağırsaq qripi" də adlandırılır.

Norovirus
MeSH D029322
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İlk olaraq norovirus özünü 1968-ci ildə Ohayo ştatının Noruolk şəhərində, ibtidai məktəb şagirdləri arasında kəskin baş qaldırmış mədə-bağırsaq pozğunluqları ilə büruzə verdiyinə görə ing. Norwalk-like virus adlandırılmışdır. Virus 1972-ci ildə konserv edilmiş fekal probunun immunnoelektron mikroskopiya müayinəsi zamanı aşkar edilmiş və Norulok adlandırılmışdır. Günümüzə qədər eyni simptomlu çoxsaylı xəstələnmə halları mövcuddur. Norovirusun klonlaşdırması və genomunun sekvensiyası onun lat. Caliciviridae ailəsinə məxsus viruslara bənzər genoma malik olduğunu gıstərir. Virusun adı virus taksonomiyası beynalxalq komitəsi tərəfindən 2002-ci ildə Norovirus kimi təsdiq edilmişdir.

Norovirus törədicisinin səbəb olduğu mədə-bağırsaq pozğunluğu mövsümi xarakterli olub əsasən payız-qış aylarında baş qaldırır və ürəkbulanmaç qusmaç ishal əlamətləri, qarın nahiyyəsində olan ağrı ilə özünü büruzə verir. Virusun inkubasiya müddəti 10–72 saat ola bilir. Simptomlar bir və iki gön ərzində özünü göstərməyə başlayır, bir neçə gün davam edir. Bir qayda olaraq xəstəlik öz-özünə sağalır.

Ədəbiyyat

redaktə
  • ICTVdB Family 00.012. Caliciviridae
  • Перейти к: 1 2 Lindesmith L, Moe C, Marionneau S, et al (2003). "Human susceptibility and resistance to Norwalk virus infection". Nat. Med. 9 (5): 548–53. DOI:10.1038/nm860. PMID 12692541.
  • Norovirus: Technical Fact Sheet. National Center for Infectious Diseases, CDC. Архивировано из первоисточника 24 марта 2012.
  • Ahmed S. M., Hall A. J., Robinson A. E., Verhoef L., Premkumar P., Parashar U. D., Koopmans M., Lopman B. A. Global prevalence of norovirus in cases of gastroenteritis: a systematic review and meta-analysis. (англ.) // The Lancet infectious diseases. — 2014. — Vol. 14, no. 8. — P. 725–730. — DOI:10.1016/S1473–3099(14)70767–4. — PMID 24981041. исправить
  • Widdowson MA, Sulka A, Bulens SN, et al (2005). "Norovirus and foodborne disease, United States, 1991–2000". Emerging Infect. Dis. 11 (1): 95–102. PMID 15705329.
  • Перейти к: 1 2 3 Goodgame R (2006). "Norovirus gastroenteritis". Curr Gastroenterol Rep 8 (5): 401–8. DOI:10.1007/s11894-006-0026-4. PMID 16968608.

İstinadlar

redaktə

Xarici keçidlər

redaktə