Novosibir su anbarı
Novosibir su anbarı (rus. Новосиби́рское водохрани́лище) və ya Ob dənizi (rus. Обско́е мо́ре)[1] — Ob çayı üzərində inşa edilmiş süni su tutarı. Su anbarı 1957—1959-ci illərdə Novosibir SES bəndinin inşasından sonra meydana gəlmişdir. İnzibati cəhətdən Rusiya Federasiyası Novosibir və Altay diyarı ərazisinə daxildir. Su anbarı sahillərində yerləşən şəhərlər: Berdsk, Kamen-na-Obi, Novosibirsk.
| Novosibir su anbarı | |
 | |
| Ölkə |  Rusiya |
| Yerləşməsi |  RusiyaNovosibirsk vilayəti |
| Uzunluğu | 200 m |
| Eni | 22 m |
| Sahəsi | 1.082 m² |
| Həcmi | 8,8 m³ |
| Orta dərinliyi | 7 m |
| Tökülən çaylar | Ob çayı |
| Axan çaylar | Ob çayı |
| Dolma ili | 1.959 |
Su tutarının tam olaraq doldurulmasından sonra Berdsk şəhərinin tarixi hissəsi, o cümlədən bir neçə kənd suyun altında qalmışdır. İllik su axınının böyük hissəsi yaz-yay gursululuq dövrünə düşdüyü Ob çayı sayəsində anbarın həcmində artışlar olur. Bolsululuq aprelin ayında müşahidə edilir.
Əsas xüsusiyyətləri redaktə
Su anbarının sahəsi 1082 km², həcmi 8,8 km³, uzunluğu 200 km, maksimal eni 22 km, malsimal dərinliyi isə 25 metrdir. Su anbarı ilin qış dönəmində tamamən donur.
Adaları: Atamanovski, Dikiy, Elbanskie adalar, Elbanь, Kmaennı, Kammenski, Krasnoyarski Borok, Krasnı Yar, Loqunov, Neçunaevski, Piçuqovskie, Polovinski Borok Борок, Semizarodnı, Tayvan, Xoxlov Borok, Xrenovı, Şarapski, Şlyapovski, Şumkoqo Kordona.
Təsərrüfat əhəmiyyəti redaktə
Su anbarı hidroenergetika, su təminatı və balıqşçılıqda istifadə edilir. Onun sularında Nərə, Çökə, Nelma, Muskus, Coregonus nasus, Siqi, Pelyad və s kmi balıqlara rastlamaq mümkündür. Lakin balıq ovu obyektləri adətən Adi sıf, Karp, Nalim, Lilbalıq, çapaq, adi durnabalığı, Thymallus, Leuciscus idus, Rutilus, Daban balıq, Leuciscus leuciscus, Xanı balığı ovlanılır. Onuda qeyd etmək lazımdır ki, burada olan balıqların böyük qismi qida kimi istifadəyə yararsızdır. Buna səbəb onların çoxunda helmintozlar vardır.
Ob dənizində aktiv istirahət yerləri vardır[2], üstəlik burada yelkənli qayıqlar arasında Rusiya Kuboku və Ob Dəniz Kuboku müsabiqəsi keçirilir.
Ob su anbarının gözlənilən ömrü təxminən 400 ildir[3].
Qalereya redaktə
İstinadlar redaktə
- ↑ "Новосибирское водохранилище (Обское море)". Чудеса России. 2011-09-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 24 мая 2009.
- ↑ "Пляж Академгородка. Что вы о нём знаете? «За науку в Сибири». № 28(53). 11 июля 1962 года". 2015-12-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-21.
- ↑ "Сквер – вопросы и ответы в Новосибирске" (rus). Сквер. 2016-09-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-09-19.