Nyu-York İctimai Kitabxanası
Nyu-York İctimai Kitabxanası — Nyu-York şəhərində ictimai kitabxana sistemi. Təxminən 53 milyon əşyası və 92 yeri olan Nyu-York İctimai Kitabxanası ABŞ-da Konqres Kitabxanasından sonra ikinci ən böyük ictimai kitabxana və dünyanın dördüncü ən böyük ictimai kitabxanasıdır.[3] Bu özəl, müstəqil şəkildə idarə olunan, qeyri-kommersiya korporasiyasıdır, özəl və ictimai maliyyələşdirmə ilə fəaliyyət göstərir.[4]
| Nyu-York İctimai Kitabxanası | |
|---|---|
| New York Public Library | |
.jpg) | |
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ölkə | |
| Yaradılıb | 23 may 1895 |
| Digər məlumatlar | |
| İşçi sayı |
|
| ISIL kodu | US-NN |
| Sayt | nypl.org |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
redaktə
Kitabxana 1854-cü ildə tikilib.[5] Bu kitabxana pulsuz kitabxana idi, lakin kitablarının yayılmasına icazə verilmirdi. Nyu-Yorkun keçmiş qubernatoru və prezidentliyə namizəd olan Samuel J. Tilden bütün şəhərə çıxışı olan bir kitabxananın lazım olduğuna inanırdı. O, sərvətinin əsas hissəsini - təxminən 2,4 milyon dolları (2023-cü ildə 81 milyon dollar ekvivalenti) Nyu–York şəhərində pulsuz kitabxana yaratmağına ianə elədi.[6]
23 may 1895-ci ildə Bigelou, Cadualader və Corc L. Reeves "Nyu York Xalq Kitabxanası, Astor, Lenoks və Tilden Fondları"nın yaradılması haqqında razılığa gəldilər. Plan ictimaiyyət üçün şəxsi xeyriyyəçiliyin nümunəsi kimi qiymətləndirildi.[6] Dekabrın 11-də Con Şou Billinqs kitabxananın ilk direktoru təyin edildi. 1901-ci ilin fevralında yeni yaradılmış kitabxana Nyu York Azad Kitabxanası ilə birləşdi.[7]
Binası
redaktə
Nyu-York İctimai Kitabxanasının təşkilatçıları möhtəşəm bir binaya ehtiyac duyaraq, Beşinci prospekt (Fifth Avenue) boyunca, 40-cı və 42-ci küçələr arasında, Kroton su anbarının üstündəki mərkəzi yer seçdilər. Kitabxananın ilk direktoru Con Şou Billinqs nəhəng oxu zalı olan yeni binanın əsasını təşkil edən orijinal dizaynı yaratdı.[6] Carrère and Hastings memarlıq firması binanı Bozar üslubunda dizayn etdi və 23 may 1911-ci ildə kitabxana açıldı.[8] O dövrdə ABŞ-ın ən böyük mərmər quruluşu idi.[9] Girişi qoruyan iki daş aslan E. C. Potter[10] tərəfindən yaradılmışdır.[11] Kitabxananın əsas oxu zalı o zaman dünyada öz növünün ən böyüyü idi.[12]
Kitabxananın əsas filialı 1965-ci ildə Milli Tarixi abidə elan edildi,[13] 1966-cı ildə Tarixi Yerlərin Milli Reyestrinə əlavə edildi və 1967-ci ildə Nyu-York şəhərinin təyinatlı nişanı oldu.[14]
Filialları
redaktəNyu–York Xalq Kitabxanasının filial kitabxanaları ABŞ-da üçüncü ən böyük kitabxana sistemini təşkil edir.[15] Onlara Bronks, Manhetten və Staten-Aylend filial kitabxanaları aiddir.
Sistemin Manhettendə 40, Bronksda 35 və Staten Aylenddə 14 kitabxanası var. Ən yenisi 16 mart 2022-ci ildə açılmış Çarlston Kitabxanasıdır.[16] 2022-ci ilə qədər Nyu-York İctimai Kitabxanası 4 tədqiqat mərkəzindən və xidmət edilən üç rayonda 89 regional filial kitabxanasından ibarət idi. Kitabxanalar bütün ziyarətçilər tərəfindən pulsuz istifadə edilə bilər.
Ümumilikdə kolleksiyaların sayı 53 milyona yaxındır ki, bu da yalnız Konqres Kitabxanası və Britaniya Kitabxanasının sayından çoxdur.
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 ArchINFORM (alm.). 1994.
- ↑ 1 2 Global LEI index.
- ↑ Burke, Pat. "CTO Takes the New York Public Library Digital". CIO Insight. Quinstreet Enterprise. July 2, 2015. İstifadə tarixi: July 12, 2015.
- ↑ The New York Public Library, Astor, Lenox and Tilden Foundations. Financial Statements and Supplemental Schedules, June 2016, p. 8.
- ↑ Lydenberg, 1916a. səh. 563–573.
- ↑ 1 2 3 https://web.archive.org/web/20110605110150/http://www.nypl.org/help/about-nypl/history
- ↑ "Lent Eleven Million Books". New-York Tribune. April 14, 1901. səh. 16. May 13, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 8, 2012.
- ↑ https://web.archive.org/web/20130704033148/http://chroniclingamerica.loc.gov/lccn/sn83030193/1911-05-23/ed-1/seq-1/
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2013-05-31 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-09.
- ↑ "Sculptor Potter Hurt". The Evening World. November 2, 1911. səh. 9. July 4, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 9, 2012.; cf. Cupid Turns Him from Study of Theology to Art Arxiv surəti 28 noyabr 2023 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib noyabr 28, 2023, at the Wayback Machine, The Library Lions Arxiv surəti 8 yanvar 2012 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib yanvar 8, 2012, at the Wayback Machine
- ↑ Potter, Edward Clark. Lions. Carrere & Hastings, Piccirilli Brothers Marble Carving Studios. 1910. September 24, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: September 20, 2016.
- ↑ "The New York Public Library". The Sun]]. April 9, 1911. səh. 9. May 26, 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 9, 2012.
- ↑ https://web.archive.org/web/20071205070817/http://tps.cr.nps.gov/nhl/detail.cfm?ResourceId=393&ResourceType=Building
- ↑ "New York Public Library" (PDF). New York City Landmarks Preservation Commission. January 11, 1967. January 7, 2017 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 13, 2018.
- ↑ https://web.archive.org/web/20090413193236/http://www.ala.org/ala/aboutala/offices/library/libraryfactsheet/alalibraryfactsheet22.cfm
- ↑ https://web.archive.org/web/20221026164559/https://www.nypl.org/press/new-york-public-library-celebrates-grand-opening-charleston-library-staten-islands-14th