Obo

Obo (rus. обо, ing. obo) (Monqolca: Овоо "yığın") — monqol və altay xalq inancında və şamanizində (xüsusilə monqolustanda bir çox yerdə olan) ümumiyyətlə qayalardan, daşlardan və ya taxtadan edilmiş bir növ kiçik yığma təpə və hörmət sahəsidir. Kənardan yaxşı görünən tək təpə, yaxud yüksək sopka, yüksəkliklərdə (aşırımda, dağ zirvələrində təpəliklərdə və b.) göstərici və ya bir çox Asiya xalqlarında ənənəvi olaraq təbiətin ruhuna sitayiş işarəsi kimi süni surətdə qalanmış daş, torpaq və s.

Ovog (Övö, Övöğ) və ya Obo (Öbö) (Qazaxca: Oba) da deyilir. Höyüklerin simvollaşdırılmış kiçik formaları olaraq da qəbul edilə bilər. Ovo ümumiyyətlə dağ keçidləri kimi, dağların üst qisimində və yüksək yerlərdə tapılar. İbadət üçün və Buddist mərasimlərdə dini məqsədlərlə istifadə edilən yerlərdir.

Səyahət edərkən, bir ovo görüncə daha etibarlı bir səfər üçün orada dayanmaq və sonrada üç dəfə saat istiqamətində dairə çəkərək ətrafında dönmək lazımdır. Ümumiyyətlə, qayalardan edilən bu yığınların ətrafına daha sonralar kazıklardan bir növ çit də əlavə olmuşdur. Buralara saçı (qansız qurban) olaraq pul, süd, ya da araq şəklində hədiyyələr də buraxa bilər.

Ovolar ümumiyyətlə yaz sonunda reallaşacaq dağ və göy ibadət mərasimlərində istifadə edilir. Ziyarətçilər ovonun üzərinə bir ağac budağı və ya səmanı simvollaşdıran və xadag (qadag) adı verilən bir cür mərasim bəzi (ipək eşarp, qalstuk kimi) buraxarlar. Daha sonra da bir atəş yandıraraq mərasim rəqsi edər və dualar oxuyurlar. Ardından da bir mərasim təşkil edirlər.

Monqolustanda Kommunist dövrdə, ovo və tətbiqləri digər dini ibadətlərlə birlikdə rəsmi olaraq qadağan edilmişdir amma insanlar gizlicə bu ənənəni davam ettirmişlkerdir. İndiki vaxtda isə böyük nisbətdə sərbəstdir.

Mənbə

• EN060501B — The Human Body 1; Interview 2 — English Arxivləşdirilib 2011-07-27 at the Wayback Machine  (ing.)
• Buddhist and Mongolian Glossary, "Ovoo"  (ing.)
• Tengerism, Sacred Mountains and Trees Arxivləşdirilib 2011-07-18 at the Wayback Machine  (ing.)
• Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0)  (türk.)

Xarici keçidlər

• This is Mongolia: Ovoos Arxivləşdirilib 2016-03-03 at the Wayback Machine  (ing.)
• Mongolian Lunar New Year account Arxivləşdirilib 2013-05-21 at the Wayback Machine  (ing.)
• pbase.com: Ovoo picture  (ing.)