Okros qalası (gürc. ოქროს ციხე) — Adigen bələdiyyəsində, Samtsxe-Cavaxeti bölgəsinin cənubundakı Şoqa kəndinin şimalında orta əsrə aid qala. Tarixi Kvabliani vadisində, əlçatmaz qayalıqda yerləşir. Qala XVI əsrin Gürcüstan-Osmanlı qarşılaşmalarında görkəmli olaraq tanınır və adının türkcəsi Altunkala kimi bilinir. 2007-ci ildə Okros qalası Gürcüstanın Milli Əhəmiyyətli Daşınmaz Mədəniyyət abidələri siyahısına yerləşdirilmişdir.[1]

Okros qalası
gürc. ოქროს ციხე
Xəritə
41°42′30″ şm. e. 42°45′45″ ş. u.
Ölkə
Yerləşir Adigen bələdiyyəsi
Tikilmə tarixi XIII əsr
Xəritə
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi redaktə

Okros qalası XIII əsrin sonlarında və ya XIV əsrin əvvəllərində inşa edilmişdir. Mesxeti prinsliyinin Cakeli sülaləsinin sahib olduğu əsas istehkamlardan biri olmuşdur. Kvabliani vadisindəki hakim mövqeyinə görə qala 1578-ci ildə Lələ Mustafa Paşanın Qafqaza yürüşü zamanı Osmanlı ordusunun hücum etdiyi Samtskinin mühafizəsində mühüm rol oynamışdır. Bura Şahzadə Dedisimedinin Osmanlı komandiri ilə sülh müqaviləsini müzakirə etməzdən əvvəl özünü möhkəmləndirdiyi yer idi. Vilayətin son Osmanlı fəthindən sonra qala Altunkala adı ilə tanınmış və rayonun mərkəzi olmuşdur.[2][3]

Memarlığı redaktə

Okros qalası Gürcüstanın orta əsrdəki ən böyük istehkamlarından biridir. Onun qalın divarları 10 metr hündürlüyündədir və xırda daş bloklardan ibarətdir. Qalanın planı, qayalıq səthdə və qayalıq divarla harmanlanmış süni divarları izləyən müxtəlif səviyyələrdə qurulmuşdur.[2]

İstinadlar redaktə

  1. "List of Immovable Cultural Monuments" (PDF) (gürcü). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. 12 May 2019 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2 July 2019.
  2. 1 2 Beradze, V. Architectural monuments of Samtskhe (სამცხის ხუროთმოძღვრული ძეგლები) (gürc.)). Tbilisi. 1970. 61–62.
  3. Fähnrich, Heinz. Geschichte Georgiens [History of Georgia] (alman). Brill. 2010. səh. 368. ISBN 9789004184503.