Oktanol-1

Oktanol-1 – üzvi maddə olub, yağ spirtlərinin sinfinə aiddir. Sitrus efir yağlarının tərkibində (qreypfrut yağında, apelsin yağında) olur. Spirtdə, petroleyn efirində yaxşı, suda isə pis həll olur. Tünd yağlı-sitrus iylidir.

Oktanol-1
Ümumi
Sistematik adı	Oktanol; n-oktanol
Kimyəvi formulu	C8H17OH
Molyar kütlə	130,23 q/mol
Fiziki xassələri
Sıxlıq	0,824 q/sm³
Termik xüsusiyyətlər
Ərimə nöqtəsi	-16 (1013 qPа)   °S
Qaynama nöqtəsi	195   °S
Təsnifatı
CAS-da qeyd. nöm.	111-87-5
PubChem	957
ChEBI	16188
ChemSpider	932

Alınması

Sənayedə oktanol Tsiqler üsulu ilə etilen və trietilalüminumdan əmələ gələn spirtlərin rektifikasiyası ilə alınır:

• Al(C₂H₅)₃ + 9 °C₂H₄ → Al(C₈H₁₇)₃ + 3O + 3H₂O → 3 °C₈H₁₇OH + Al(OH)₃

Oktanolu həmçinin oktan tuşusu və onun efirlərinin, eləcə də, kokos yağından alınan yağ turşularının oktil efirlərinin hidrogenləşməsindən alırlar.

Tətbiqi

Parfüm kompozisiyalarının, ətirlərin və qida esensiyalarının tərkib hissəsi kimi tətbiq olunur. n-Oktanol – su binar sistemi famakoloji kimyada tətbiq olunur, belə ki, bir çox birləşmələrin lipofilliyini qiymətləndirmək üçün əlverişli modeldir. C. Hansh oktanolu lipidlərlə formal oxşar olduğuna görə (uzun alkil zənciri və həm protondonor, həm də akseptor xassələr göstərən funksional qruplar) lgP-ni təyin etmək üçün standart həlledici kimi qəbul etmişdir.

Təhlükəsizliyi

Selikli qişanı qıcıqlandırır, görmə və parenximal orqanlara (qaraciyər, dalaq, mədəaltı vəz və s.) təsir göstərir. Buraxıla bilən qatılıq həddi (BQH) 10 mq/m²-dir.

Mənbə

• Хейфиц Л. А., Дашунин В. М. Душистые вещества и другие продукты для парфюмерии.— М.: Химия, 1994. — 256 с. – 2000 экз. – ISBN 5-7245-0967-9.
• Войткевич С.А. 865 душистых веществ для парфюмерии и бытовой химии. – М.: Пищевая промышленность, 1994. — 594 с. — 1000 экз.
• Кнунянц И. Л. Химическая энциклопедия. – М.: Большая российская энциклопедия, 1992. — Т. 3. — 639 с. — 50 000 экз.
• Энциклопедия МОТ по охране труда. Раздел Сернистые соединения, органические