Onqon xan

Onqon Xan - türk və altay mifologiyasında bərəkət ilahı. Bolluq və bərəkətin qaynağıdır. Qıtlıqları aradan qaldırar. Əkinlərin bərəkətli olmasını təmin edər. Onun istəyilə başaklar birə doqquz verirlər.

Onqon sözünün türk dilində geniş şəkildə istifadə edilən və bir-biriylə yaxından əlaqəsi olan iki mənası vardır.

Nəslindən gelindiği düşünülən və hörmət edilən, müqəddəs qəbul edilən heyvan, obyekt və ya varlıq. Müqəddəs heyvan və onun fiquru. Hər boyun fərqli bir müqəddəs heyvanı və onu işarələyən bir ongunu vardır. Bərəkət və uğur gətirdiyinə inanılar.
Bolluq, bərəkət, məhsuldarlıq, əskiksiz olma, çoxalma qabiliyyəti mənalarını da ehtiva edər. Bu məna, sözün ilk məzmunu ilə yaxından əlaqəlidir. Çünki bu bərəkətin, müqəddəs varlıqlardan qaynaqlandığına inanırlar.

Etimologiya

(On/Ong/Onq/Onk) kökündən törəmişdir. Bolluq, bərəkət, təmir etmək, yaxşılaşmaq mənalarını ehtiva edər. Onamaq "təsdiq etmək", Onay "ratifikasiya", Onmaq "yaxşılaşmaq" sözləri ilə eyni kökdən gəlir. Onqon (Ongun) sözü türk, altay və monqol mifologiyasında totem mənasını verər.

Mənbə

Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)